ျပည္ပေရာက္ ႏိုင္ငံသားေတြအင္အား ႏိုင္ငံ့ျပဳျပင္ေရးမွာ အေရးပါ

ဦးစံမိုေဝ            21.10.2013

၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္တဲ့ ကိုမင္းကိုႏိုင္၊ အမ်ဳိးသမီးစြမ္းရည္ျမႇင့္ေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူ မခင္ေလး၊ New Myanmar Foundation အဖဲြ႔က ေဒၚျမနႏၵာတို႔ဟာထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္မွာအေျခစိုက္တဲ့ ျမန္မာဒီမိုကရက္
တစ္အင္အားစုအဖြဲ႔က ကိုစိုးေအာင္နဲ႔အတူ အာရွဒီမုိကေရစီကြန္ယက္နဲ႔ Soul Democracy Fourm စတာေတြကို တက္ေရာက္ဖို႔ ေတာင္ကိုရီးယားႏုိင္ငံကို ေရာက္ရွိေနပါတယ္။

ေတာင္ကိုရီးယားႏုိင္ငံ၊ ဖူခၽြန္းၿမိဳ႕မွာ ေတာင္ကိုရီးယားႏုိင္ငံေရာက္ ျမန္မာမိသားစုေတြနဲ႔  ၃ နာရီၾကာ ေတြ႔ဆံုခဲ့ရာမွာ ကိုမင္းကိုႏုိင္က ျပည္ပမွာေရာက္ေနတဲ့ ျမန္မာအင္အားစုေတြအေပၚ နားလည္ တန္ဖိုးထားၾကဖို႔အေရး ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

“ျပည္ပမွာေရာက္ေနတဲ့ အင္အားစုေတြအေပၚမွာ သူတို႔ရဲ႕တန္ဖိုးကို က်ေနာ္တို႔ မေမ့ေလ်ာ့ၾကဖို႔ပဲဗ်။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ သူတုိ႔အခန္းက႑ၿပီးသြားၿပီဆိုၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လိုမွ ေျပာလို႔မရဘူး။ ဒါေပမဲ့ ျပည္တြင္းမွာ အေျပာင္းအလဲက တာစူတဲ့လကၡဏာမ်ဳိးျပထားတယ္အခါက်ေတာ့ ျပည္ပေရာက္ေတြရဲ႕ အေရးပါမႈ အခန္းက႑ကို က်ေနာ္တို႔က ထည့္မစဥ္းစားၾကဘူးဆိုလို႔ရွိရင္ ျပည့္စံုမွာမဟုတ္ဘူး။ သူတို႔မွာ လုပ္ႏုိင္စြမ္းေတြ ရွိေသးတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက သူတို႔တန္ဖိုးနဲ႔သူတို႔ရွိတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ဟန္ခ်က္ညီဖို႔ပါပဲ။”

အခုလတ္တေလာ ျပည္တြင္းမွာ က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ျဖစ္ေနတဲ့ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရး အသစ္ ျပန္လည္ေရးဆြဲေရး စတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း ေမးျမန္းမႈေတြရွိခဲ့ရာမွာ သူဘယ္လို ရွင္းျပခဲ့တာပါလဲ။

“ျပင္မလား၊ အသစ္ဆဲြမလားဆိုတဲ့ ကိစၥမ်ဳိး အဲဒါမ်ဳိးက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔က လိုခ်င္တဲ့ အႏွစ္သာရကိုပဲ က်ေနာ္တို႔ ေျပာတယ္။ ဖိႏွိပ္တာေတြရွိမယ္၊ အခြင့္ထူးခံတာေတြ ရွိမယ္။ အဲဒါေတြ ပယ္ဖ်က္ေပးႏုိင္မယ္ဆိုရင္ ျပင္ျပင္- အသစ္ဆဲြဆဲြ ရတယ္။ တူဖို႔ပဲလိုတယ္။ တူဖို႔ဆိုတာက အဓိကအင္အားစုႀကီးေတြ ဦးေဆာင္ေနတဲ့ Decision Maker ဆိုတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ႏုိင္တဲ့သူေတြကသာ တူလိုက္၊ အထဲက အႏွစ္သာရေတြ ေျပာင္းတယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တုိ႔အားလံုး ညီညီညာညာလိုက္လို႔ရတယ္။ အဲဒါ ကဲြျပားေနလို႔မရဘူးဆိုတာ က်ေနာ္တို႔အားလံုး သေဘာတူၾကပါတယ္။”

ျပည္ပႏုိင္ငံေတြမွာ ေရာက္ေနၾကသူေတြဟ ျမန္မာျပည္ရဲ့ အနာဂတ္ကို ေကာင္းမြန္ေအာင္ ေဆာင္က်ဥ္းလိုတဲ့ စိတ္ဓာတ္ေကာင္းေတြရွိေနသူေတြ ျဖစ္ၾကသလို ဒါေတြကို စုစည္းၿပီး ဟန္ခ်က္ ညီညီ လုပ္ကိုင္ႏုိင္မယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အျမန္ဆံုးတိုးတက္သာယာ ဖြံ႔ၿဖိဳးလာမွာျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း ကိုမင္းကိုႏုိင္က ဗီြအိုေအကိုေျပာျပခဲ့ပါတယ္။  ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆာင္ရြက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကိုမင္းကိုႏုိင္က အခုလိုေျပာပါတယ္။

“ဒီအလုပ္ေတြအားလံုးဟာ အစိုးရတစ္ခုတည္းကလည္း လုပ္လို႔မရဘူး။ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြကပဲလည္း လုပ္လို႔မရဘူး။ လႊတ္ေတာ္ခ်ည္းကလည္းပဲ မတတ္ႏုိင္ဘူး။ ဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔အစည္း ေခါင္းေဆာင္ေတြခ်ည့္ပဲလည္း မရဘူး။ ဘာလဲဆိုေတာ့ အကုန္လံုးကသာ တကယ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလိုခ်င္ၾကမယ္၊ တကယ္ျပည္တြင္းစစ္ရပ္ၿပီးေတာ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ဖို႔ နံပါတ္ တစ္ - လံုးဝ ယံုၾကည္ရမယ္၊ ယံုၾကည္ခ်င္ေယာင္ ေဆာင္တာမဟုတ္ဘူး၊ အေျခအေနအရ အသံေကာင္း ဟစ္ရတာမ်ဳိး မဟုတ္ဘူး။ ဟုတ္ၿပီ၊ ယံုၾကည္တဲ့ေနာက္မွာ အလုပ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ေနရာမွာ ဘာလဲဆိုေတာ့ ဒီ အဖဲြ႔အစည္းတုိင္းဟာ အစိုးရလည္း အစိုးရအေလွ်ာက္၊ လႊတ္ေတာ္လည္း လႊတ္ေတာ္ အေလွ်ာက္၊ တုိင္းရင္းသားအဖဲြ႔ေတြကလည္း တုိင္းရင္းသား အဖဲြ႔ေတြအေလွ်ာက္ ဘာလဲဆိုေတာ့ အဲဒီအလုပ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ့္ လုပ္ငန္းစဥ္လိုတယ္။ အဲဒါဟာ တဘက္သတ္ တစု တဖဲြ႔တည္းက ေရးဆဲြၿပီးေတာ့-

‘ေဟ့- ဒီတုိင္းလုပ္ရမယ္၊ လုိက္ခ်င္လိုက္၊ မလုိက္ခ်င္ေန၊ ဒီအတုိင္းသြားမယ္’-ဆိုလို႔ကေတာ့ မရဘူး။

ဦးမင္းကိုႏုိင္။ဦးမင္းကိုႏုိင္။

"က်ေနာ္တို႔မွာ သိပ္ခါးသည္းတဲ့၊ သိပ္ဆိုးရြားနစ္နာတဲ့ အေတြ႔အႀကံဳေတြ ရွိခဲ့ၿပီးၿပီ။ အဲဒါမ်ဳိး မျဖစ္ေအာင္လို႔ အားလံုးသေဘာတူတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္တခုကိုေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ခ်ရလိမ့္မယ္။ အဲဒါဟာ တစုတဖဲြ႔တည္းသေဘာနဲ႔ မရပါ။ အမ်ားစုေၾကညက္ေအာင္ လုပ္ႏုိင္ရမယ္။ အဲဒီအထဲမွာမွ အားလံုးသေဘာတူၿပီးေတာ့ -

"ကဲ- ဒီလုပ္ငန္းစဥ္အတုိင္း သြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်န္တဲ့ ေတာင္းဆိုတာေတြ၊ လုိက္ေလ်ာတာေတြက ဒုတိယ အဲဒီအထဲမွာ ဝင္ပါလုိ႔ရမယ္၊ ဒါကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ ေဆြးေႏြးၾကတဲ့အခါမွာ ေနာက္ဆံုး သေဘာတူၾကပါတယ္။ က်ေနာ္ အားရပါတယ္။ ဒီက ျပည္ပေရာက္ေနတဲ့အဖဲြ႔ေတြနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ တကယ့္တကယ္ ေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာ အျမင္ေတြ မကြာဘဲနဲ႔ စိတ္အားထက္သန္မႈေတြ တူေနတယ္ဆိုတာ အင္မတန္ အားရဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။”

ဒီကေန႔ က်င္းပခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအေရး လႈပ္ရွားသူေတြနဲ႔  ေတာင္ကိုရီးယာ ႏုိင္ငံေရာက္ ျမန္မာမိသားစုေတြ ေတြ႔ဆံုပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး  ေတာင္္ကိုရီးယားမွာ  ျမန္မာ့အေရးလႈပ္ရွားသူ ကိုရန္ႏုိင္ထြန္းကေတာ့-

“အားရေက်နပ္ၾကတာေပါ့ဗ်ာ။ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြလည္း ပါလာသလို အမ်ဳိးသမီး အသိုင္းအဝိုင္းကလည္း အမ်ဳိးသမီးအေရးလႈပ္ရွားေနတဲ့ ေဒၚခင္ေလးကလည္းပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့
 ေရြးေကာက္ပဲြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ၂၀၁၅ အတြက္ ဗဟုသုတလိုခ်င္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြအတြက္ကလည္း ေဒၚျမနႏၵာကလည္း ေရြးေကာက္ပဲြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး
 ျဖစ္ႏုိင္တဲ့အေျခအေနေတြ၊ အဖဲြ႔အစည္းအသီးသီးက သံုးသပ္ခ်က္ေတြကိုလည္းတင္ျပသြားတယ္ေပါ့။ အဲဒီေတာ့ အဖက္ဖက္ကေနၿပီးေတာ့ ဗဟုသုတလည္းရတယ္၊ မွတ္သားစရာလည္းရတယ္ေပါ့။ အားလံုးကေတာ့ ဝမ္းသာၾကည္ႏူးမိပါတယ္ေပါ့ဗ်ာ။”

၈၈ မ်ဳိးဆက္ေခါင္းေဆာင္ ကိုမင္းကိုႏိုင္၊ ေဒၚခင္ေလး၊ ေဒၚျမနႏၵာနဲ႔ ကိုစိုးေအာင္တုိ႔ဟာ  ေအာက္တုိဘာလ ၂၁ ရက္ေန႔ကေန ၂၃ ရက္ေန႔ထိ ဆိုလ္းၿမိဳ႕မွာက်င္းပမယ့္ အာရွဒီမိုကေရစီကြန္ယက္နဲ႔ ဆိုလ္းဒီမိုကေရညီလာခံမွာ ပါဝင္ေဆြးေႏြးၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။

ေနမိသားစုအျပင္ထြက္သြားတဲ့ Voyager 1

ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္          11.10.2013

လူလုပ္ယဥ္တစီး ေနမိသားစုရဲ့ အျပင္ဘက္ကို ပထမဆံုးထြက္သြားႏုိင္တာကို နကၡတၱေဗဒ ပညာရွင္ေဒါက္တာဝင္းသာေထြးက ေျပာျပထားပါတယ္။

Voyager 1 နဲ႔ 2 ၂ စင္းကို နာဆာက လႊတ္တင္ထားတဲ့ထဲက Voyager 1 ဟာ နက္ရႈိင္းတဲ့ အာကာသ ဟင္းလင္းျပင္ရွိရာကို ထြက္သြားႏုိင္ၿပီျဖစ္ပါတယ္။

ဒီယဥ္ထဲမွာ ကမာၻႀကီးရဲ့တည္ေနရာျပေျမပံု၊ လူနဲ႔  တိရိစာၦန္မ်ိဳးစံုရဲ့ ပံုေတြ၊ အသံေတြ၊ ကမာၻ႔ ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ့ အသံ၊ ေခတ္ေပၚနဲ႔ ေခတ္ေဟာင္းဂီတေတြ သာမက  ပင္လယ္ကမ္းေျခက ေရလိႈင္းပုတ္သံေတြ အပါအဝင္၊ ကမာၻေျမျပင္ဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ိဳးစံုကို ေရႊဓါတ္ျပားေလးနဲ႔ ထည့္ေပးလိုက္တာပါ။  ေနစႀကၤဝဋာ အျပင္ဘက္မွာ လြင့္ေမ်ာရင္း တစံုတေယာက္က ေတြ႔သြားရင္ ဆက္သြယ္ႏိုင္ေအာင္ စီစဥ္ေပးလိုက္တာလို႔ ဆိုပါတယ္။

အေမရိကန္အစိုးရ ဘာေၾကာင္႔ရပ္

Written by  ေအာင္ၿငိမ္းခ်မ္း (The Voice)

အေမရိကန္ ဗဟိုအစိုးရအဖြဲ႕၏ လုပ္ငန္းလည္ပတ္မႈ အခ်ဳိ႕ ၿပီးခဲ့သည့္ရက္ပိုင္းအတြင္း ရပ္ဆိုင္းသြားခဲ့သည္။ ယင္းကဲ႔သို႔ ျဖစ္ပြားရျခင္းမွာ လႊတ္ေတာ္အတြင္း ဒီမိုကရက္တစ္ႏွင့္ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ ပါတီႏွစ္ရပ္၏ မည္ကဲ႔သို႔ေသာ အားၿပဳိင္မႈမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားသည္၊ မည္သည့္အတြက္ ရီပတ္ဘလစ္ကန္မ်ားက ဒီမိုကရက္တစ္သမၼတ အိုဘားမားအစီအစဥ္ကို ကန္႔ကြက္သည္၊ မည္သည့္ရလဒ္မ်ား ေပၚထြက္လာႏိုင္သည္ကို Reuters သတင္းတြင္ သုံးသပ္ ေဖာ္ျပထားသည္ကို ဘာသာျပန္ဆို ေဖာ္ျပထားပါသည္။

အေမရိကန္အစိုးရ လုပ္ငန္းလည္ပတ္မႈ မ်ားမွာ ေအာက္တိုဘာ ၁ ရက္ေန႔အတြင္း ရပ္ဆိုင္းသြားၿပီ ျဖစ္သည္။ ယင္းကဲ႔သို႔ေသာ ရပ္ဆိုင္းမႈ နိဂုံးခ်ဳပ္လိုပါက ေအာက္လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ ဂြၽန္ဂိုမာ လုပ္ေဆာင္ရန္ လိုအပ္သည္မွာ လႊတ္ေတာ္အတြင္း ဘတ္ဂ်က္မဲခြဲခြင့္ ျပဳရန္သာ ျဖစ္သည္။ မိနစ္ ၃၀ အခ်ိန္တြင္း မဲခြဲမႈ ၿပီးဆုံးမည္ျဖစ္သည္။ ေအာက္လႊတ္ေတာ္တြင္းရွိ ဒီမိုကရက္တစ္ အမတ္ ၂၀၀ လုံး ကလည္း အစိုးရအဖြဲ႕ ျပန္လည္ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ေရး ေမွ်ာ္လင့္ေနသလို ရီပတ္ဘလစ္ကန္ အမတ္ ၅၀ ခန္႔ကလည္း လိုလားမည္ ျဖစ္သည္။ အလြန္လြယ္ကူသည့္ ကိစၥျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္လည္း ယင္းသို႔ ျဖစ္မလာေပ။ ဂြၽန္ဘိုမာႏွင့္ အျခားေသာ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ ပါတီ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္မ်ားမွာ တီးပါတီ (Tea Party) ကြန္ဆာေဗးတစ္ မ်ား၏ လႊမ္းမိုးမႈ အႀကီးအက်ယ္ ခံေနေသာေၾကာင့္ လြယ္ကူလြန္းသည့္ ကိစၥမ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္ပင္ ျငင္းဆန္လ်က္ ရွိသည္။ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ အမတ္ ၂၃၂ ဦးအနက္ အေယာက္ ၅၀ ခန္႔မွာ အလြန္ေခါင္းမာေသာ ကြန္ဆာေဗးတစ္မ်ား ျဖစ္သည္။ ဘတ္ဂ်က္ မဲခြဲမႈကို ခြင့္ျပဳေပး လိုက္ပါက ပါတီေခါင္းေဆာင္မႈကို ျပန္လည္ေတာ္လွန္မည္ဟု ေခါင္းမာေသာ ကြန္ဆာေဗးတစ္ မ်ားက ၿခိမ္းေျခာက္ထားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ပင္ တီးပါတီဝင္မ်ား သေဘာအတိုင္း မလိုက္ေလ်ာပါက လက္ယာဘက္မွ လာေသာ ျပင္းထန္သည့္ စိန္ေခၚခ်က္မ်ားႏွင့္ ႀကံဳေတြ႔ႏိုင္သည္ဟု ရီပတ္ဘလစ္ကန္ မ်ားက ေၾကာက္ရြံ႕ေနၾကသည္။
ေခါင္းမာေသာ ကြန္ဆာေဗးတစ္မ်ား က မိမိတို႔အလိုရွိသည္ကို ရရွိႏိုင္ရန္ လူမ်ားစု ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ပိတ္ဆို႔ထားျခင္းေၾကာင့္ လက္ရွိအေျခအေနမ်ား ေပၚေပါက္လာျခင္း ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း မိမိတို႔လုပ္ ေဆာင္ေနျခင္းမွာ အေျခခံမူမ်ားႏွင့္အညီ ရပ္တည္ေနျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ကြန္ဆာေဗးတစ္ မ်ားက ဆိုသည္။ "မွန္ကန္တာ လုပ္တဲ့အတြက္ ကြၽန္ေတာ္တို႔မွန္တယ္။ ႐ိုး႐ိုးရွင္းရွင္းေလး ပါပဲ" ဟု ေခါင္းမာေသာ ကြန္ဆာေဗးတစ္တစ္ဦးက New York Times ကို ေျပာၾကားလိုက္သည္။
ကြန္ဆာေဗးတစ္မ်ား ရည္မွန္းေနသည့္ အေျခခံမူမ်ားမွာ မည္သည့္အရာမ်ား ျဖစ္သနည္း။ လူမ်ားစု လက္လွမ္းမီႏိုင္ေသာ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ဥပေဒမွာ အေျခခံဥပေဒႏွင့္ မညီေသာ အစိုးရအာဏာ ခ်ဲ႕ထြင္မႈ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သမၼတ အိုဘားမားသည္ တရားဝင္မႈရွိေသာ သမၼတ တစ္ဦး မဟုတ္ေတာ့ဟု ကြန္ဆာေဗးတစ္ မ်ားက ေထာက္ျပသည္။
ယင္းကဲ႔သို႔ဆိုလွ်င္ အိုဘားမား ေစာင့္ေရွာက္ေရးစနစ္ကို အေျခခံဥပေဒႏွင့္ မညီဘူးဟု အေမရိကန္တရား႐ုံးခ်ဳပ္က ဆုံးျဖတ္ခဲ့ျခင္းရွိ မရွိ ၾကည့္ရမည္ျဖစ္သည္။ တရား႐ုံးခ်က္က အေျခခံဥပေဒႏွင့္ မညီဟု မဆုံးျဖတ္ခဲ့ပါ။ "တရား႐ုံးခ်ဳပ္က အေျခခံ ဥပေဒနဲ႔ ညီတယ္လို႔ ဆုံးျဖတ္႐ုံနဲ႔ လက္ေတြ႔မွာ အဲဒီလို အဓိပၸာယ္ မထြက္ပါဘူး" ဟု ကြန္ဆာေဗးတစ္မ်ားက ေဝဖန္ခဲ့သည္။
ဒါမွမဟုတ္ အိုဘားမားကို မဲဆႏၵရွင္ေတြက ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အတြင္း ျပန္လည္ေ႐ြး ေကာက္ခဲ့ျခင္း မရွိသည့္ အတြက္ေလာဟု ေမးရန္ လိုလာသည္။ အိုဘားမားကို ျပည္သူမ်ားက ျပန္လည္ေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ယင္းကဲ႔သို႔ ျပန္လည္ ေ႐ြးခ်ယ္ခံရျခင္းမွာ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ ပါတီက အစစ္အမွန္ ကြန္ဆာေဗးတစ္ မဟုတ္သူတစ္ဦးကို သမၼတေလာင္းအျဖစ္ ေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ဟု ၄င္းတို႔က ဆိုျပန္သည္။
ကြန္ဆာေဗးတစ္မ်ားမွာ အခ်က္အလက္ မ်ားကို ျငင္းပယ္ရာတြင္ ပါရမီ ထူးသူမ်ားျဖစ္သည္။ "အေမရိကန္ ျပည္သူေတြက အိုဘားမားရဲ႕ ေစာင့္ေရွာက္ေရးစနစ္ကို ျပတ္ျပတ္သားသားကို ျငင္းပယ္ၾက ပါတယ္။ အဲဒါက အလုပ္ျဖစ္မွာ မဟုတ္ဘူး" ဟု အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ တက္ခ႐ူ (ရီ-တကၠဆက္) က သတင္းေထာက္မ်ားကို ေျပာၾကားလိုက္သည္။
တကယ္ဟုတ္မဟုတ္ စစ္ေဆးၾကည့္ ရန္လိုလားပါသည္။ အေမရိကန္ျပည္သူ အမ်ားစု လက္လွမ္းမီႏိုင္ေသာ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ဥပေဒကို အၿမဲတမ္းသံသယ ရွိခဲ့သည္။ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ဥပေဒႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ ျပည္သူမ်ား ၾကားတြင္ သေဘာကြဲလြဲမႈမ်ား ေပၚေပါက္ေနသည္။ ၄၅ ရာခိုင္ႏႈန္းက ေထာက္ခံၿပီး ၄၇ ရာခိုင္ႏႈန္းက ျငင္းပယ္ ထားသည္ကို ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္သတၱတစ္ပတ္ အတြင္း ေကာက္ယူထားသည့္ ကြီနီပီရတ္ တကၠသိုလ္စစ္တမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ဥပေဒႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရရန္ပုံေငြ ေလွ်ာ့ခ်ရမည္ ဆိုသည့္အခ်က္ကို ျပည္သူမ်ား သေဘာတူျခင္း ရွိမရွိ ၾကည့္ရမည္ ျဖစ္သည္။ ၅၈ ရာခိုင္ႏႈန္းက မတူပါဘူး။ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ ဥပေဒရပ္တန္႔ ႏိုင္ေရးအတြက္ ဗဟိုအစိုးရ အဓိကလုပ္ငန္းမ်ား ရပ္ဆိုင္းျခင္းကို ျပည္သူမ်ားလက္ခံ မခံ ေမးခြန္းထုတ္ၾကည့္ရာ ၇၂ ရာခိုင္ႏႈန္းက လက္မခံေၾကာင္း ေျဖၾကားခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ အိုဘားမားေစာင့္ေရွာက္မႈ ဝက္ဘ္ဆိုက္ အတြင္း ျပည္သူေပါင္း တစ္သန္းေက်ာ္ တနလၤာေန႔ မနက္ပိုင္းတြင္ ဝင္ေရာက္ ၾကည့္႐ႈခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ဝက္ဘ္ဆိုက္အလုပ္ လုပ္မႈမ်ား ရပ္ဆိုင္းသြားရသည္။ ယင္း အခ်က္မ်ားကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ရီပတ္ဘလစ္ကန္မ်ား၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကို ျပည္သူမ်ား လက္မခံႏိုင္ေၾကာင္း သိသာေစသည္။
ထို႔ေၾကာင့္လည္း လက္ရွိျဖစ္ပြားေနေသာ တိုက္ပြဲတြင္ ရီပတ္ဘလစ္ကန္မ်ား အႏိုင္ရႏိုင္သည့္ လမ္းမျမင္ရေခ်။ ကြန္ဂရက္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သေဘာထား စစ္တမ္းမ်ား တြင္လည္း ျပည္သူ အမ်ားစုက ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ ကိုသာ ေထာက္ခံေနၾကၿပီး ရီပတ္ဘလစ္ကန္ ပါတီ အေပၚ ေထာက္ခံမႈမ်ား ေလ်ာ့က်လ်က္ ရွိသည္။ ကြီနီပီရတ္ စစ္တမ္းအရ ဒီမိုကရက္ တစ္မ်ားက ၉ မွတ္အသာျဖင့္ ဦးေဆာင္ေနၿပီး အႀကီးမားဆုံး ကြာဟခ်က္တစ္ရပ္ ျဖစ္သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ပင္ လႊတ္ေတာ္၌ ရီပတ္ ဘလစ္ကန္ပါတီဝင္ အမ်ားစု မ်က္လုံးျပဴး မ်က္ဆန္ျပဴး ျဖစ္ေနၾကၿပီး လူထုအႀကဳိက္ လုပ္ငန္းမ်ားျဖစ္ေသာ စစ္မႈထမ္းေဟာင္း သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရးႏွင့္ အမ်ဳိးသား ပန္းၿခံလုပ္ငန္း မ်ားတြင္ အသုံးစရိတ္မ်ား ခြင့္ျပဳေပးႏိုင္ရန္ ႀကဳိးပမ္းလာၾကသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အိုဘားမားႏွင့္ ဒီမိုကရက္မ်ားက ျမန္ျမန္ေျပးေနၾကသည္။ သူတို႔တြင္ အသာစီး ရရွိထားၿပီကို ဒီမိုကရက္တစ္မ်ား ေကာင္းေကာင္း သိနားလည္ထားသည္။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ သာမဟုတ္၊ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ အတြင္းကလည္း ရီပတ္ဘလစ္ ကန္ အမတ္မ်ားက အစိုးရလုပ္ငန္း လည္ပတ္မႈမ်ားကို ရပ္ဆိုင္းခဲ့ သည့္အတြက္ ျပည္သူမ်ား၏ ဒဏ္ခတ္မႈႏွင့္ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရ ေသာ္လည္း သင္ခန္းစာယူျခင္း မရွိခဲ့ေပ။ ယင္း ကာလအတြင္း ရီပတ္ဘလစ္ကန္မ်ား ျပည္သူ႔ေထာက္ခံမႈ ဆုံး႐ႈံးခဲ့ၿပီး ဒီမိုကရက္တစ္သမၼတ ဘီလ္ကလင္တန္ကို ျပည္သူမ်ားက ေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္လည္း ရီပတ္ဘလစ္ကန္ မ်ားကို ၁၉၉၆ ခုႏွစ္တြင္း အထိနာခဲ့ေစ သည္မွာ အစိုးရရပ္ဆိုင္းမႈ မဟုတ္ဟု ကြန္ဆာေဗးတစ္မ်ားက ျငင္းဆိုထားသည္။ အစိုးရအဖြဲ႕ ရပ္ဆိုင္းထားျခင္းကို ဆက္လက္ ျပဳလုပ္ရမည့္အစား လက္ေျမႇာက္အ႐ႈံးေပး ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ အေရးနိမ့္မႈမ်ား ႀကံဳေတြ႔ရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ကြန္ဆာေဗးတစ္မ်ားက ေထာက္ျပထားသည္။
မိမိတို႔တိုက္ပြဲမွာ မြန္ျမတ္ေကာင္းမြန္ေသာ ျဖစ္ရပ္မ်ားအတြက္ ဆင္ႏႊဲေနျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ရီပတ္ဘလစ္ကန္ ပါတီဝင္မ်ားက သုံးႏႈန္း ေျပာဆိုေနေသာ္လည္း လက္ရွိ အေရးမွာ ျပည္ေထာင္စု ဘတ္ဂ်က္အသုံး စရိတ္အေရး သာျဖစ္ၿပီး ေငြေၾကးသုံးစြဲမႈ အေပၚ ျငင္းခုံေနျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေရးရာ၊ သေဘာတရားေရးရာ ႐ႈျမင္ခ်က္မ်ား မဟုတ္ေၾကာင္း အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ မိုက္ကူစကီ(ဒီ-မတ္)က ေထာက္ျပထားသည္။
ရီပတ္ဘလစ္ကန္မ်ား အခိုင္အမာ ဆုပ္ကိုင္ထား သည္မွာလည္း ယင္းအရာမ်ားသာ ျဖစ္သည္။ "အဲဒီေတြက အဓိက မူဝါဒကိစၥေတြပါ"ဟု ရီပတ္ဘလစ္ကန္ အမတ္တစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။ ဘတ္ဂ်က္ ဆိုသည္မွာ အက်ဳိးစီးပြားႏွင့္ သက္ဆိုင္ေနသည့္ တိုက္ပြဲပင္ျဖစ္သည္။ အက်ဳိးစီးပြား မ်ားမွာ ေဆြးေႏြးႏိုင္သည္။ ညႇိႏိႈင္းႏိုင္သည္။
ကြန္ဆာေဗးတစ္မ်ား ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားေနသကဲ႔သို႔ တန္ဖိုး၊ စံမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေနသည့္ တိုက္ပြဲတစ္ခု ဆိုပါက သေဘာတူညီခ်က္မ်ား ရရွိႏိုင္ေရးမွာ ခက္ခဲမည္ျဖစ္သည္။ တန္ဖိုးထားမႈစံမ်ားမွာ မွန္ျခင္း၊ မွားျခင္း ကိစၥမ်ားျဖစ္သည္။ ေဆြး ေႏြးမႈမ်ားအတြက္ ေနရာမရွိႏိုင္ေပ။
တစ္ႏွစ္တာ က်န္းမာေရး အာမခံကို လူပုဂၢဳိလ္တစ္ဦးခ်င္း မျဖစ္မေနဝယ္ယူရ မည္ဟု သတ္မွတ္ထားျခင္းကို အိုဘားမားက ပယ္ဖ်က္ေပးရန္ ကြန္ဆာေဗးတစ္မ်ားက ေတာင္းဆိုထားသည္။ မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ ႀကီးမားခက္ခဲသည့္ ညႇိႏိႈင္းမႈႀကီး ျဖစ္ေနရသနည္း။ အေျဖမွာ ယင္းကဲ႔သို႔ လုပ္ေဆာင္လိုက္ပါက က်န္းမာေရးေစာင့္ ေရွာက္မႈ အစီအစဥ္ႀကီးတစ္ခုလုံးကို သတ္ ပစ္လိုက္သလို ျဖစ္သြားမည္။ မျဖစ္မေန လုပ္ေဆာင္ရမည့္ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကို ဆိုင္းငံ့လိုက္ပါက အာမခံကုမၸဏီမ်ား အေန ႏွင့္ ယခင္သတ္မွတ္ခ်က္ မ်ားႏွင့္ ညီသည့္ လူေဟာင္းမ်ား ကိုသာ အာမခံေပးၾကေတာ့မည္ ျဖစ္ၿပီး လူသစ္မ်ား ပါဝင္ေတာ့မည္ မဟုတ္ေပ။ အာမခံရရွိရန္ အသည္းအသန္ လိုအပ္ေနသည့္ သက္ႀကီး႐ြယ္အိုမ်ားႏွင့္ နာမက်န္းျဖစ္ေနသူမ်ား ပါဝင္ႏိုင္ေတာ့မည္ မဟုတ္ေပ။ ရလဒ္အေနႏွင့္ အာမခံ ေဈးႏႈန္းမ်ားမွာ အလြန္အကြၽံ ျမင့္တက္သြားမည္ ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ တစ္ႏိုင္ငံလုံးတြင္ ဆႏၵျပမႈ လိုင္းလႈံးမ်ား ႐ိုက္ခတ္ေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။
သမၼတ အိုဘားမား၏ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ အစီအစဥ္ကို အခ်ဳိ႕ေသာ ကြန္ဆာေဗးတစ္မ်ားက တစ္ႏွစ္ဆိုင္းငံ့ ထားလိုသည္။ ၄င္းတို႔တြင္ ဖုံးကြယ္ထား ေသာ ရည္႐ြယ္ခ်က္မ်ားရွိျခင္းေၾကာင့္ ဆိုင္းငံ့လိုျခင္းျဖစ္သည္။ လာမည့္ႏွစ္လယ္ ပိုင္းတြင္က်င္းပမည့္ အထက္လႊတ္ေတာ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ ရီပတ္ဘလစ္ကန္မ်ား အႏိုင္ရမည္ဟု ကြန္ဆာေဗးတစ္မ်ားက ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကၿပီး သမၼတအိမ္ျဖဴေတာ္ကို လည္း ၂ဝ၁၆ခုႏွစ္ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ ထိန္းခ်ဳပ္ ႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကသည္။
ယင္းကဲ႔သို႔ ျဖစ္လာပါက အိုဘားမား ေစာင့္ေရွာက္ေရး အစီအစဥ္ကို ရပ္ဆိုင္းႏိုင္မည္ ျဖစ္ၿပီး ရီပတ္ဘလစ္ကန္ သမၼတေလာင္း မစ္႐ြန္နီကလည္း ေ႐ြးေကာက္ပြဲ အႏိုင္ရပါက က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္ေရး စနစ္ ရပ္ဆိုင္းမည္ဟု ကတိျပဳထားသည္။ အိုဘားမား၏ ေစာင့္ေရွာက္ေရးစနစ္သာ အတည္ျဖစ္သြားပါက ရပ္ဆိုင္းႏိုင္ရန္ ပိုမို ခက္ခဲမည္ ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ အတည္မျပဳႏိုင္ခင္ ကတည္းက ဆိုင္းငံ့ႏိုင္ရန္ ရီပတ္ဘလစ္ကန္မ်ားက ႀကဳိးပမ္းေနျခင္း ျဖစ္သည္။
တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ သေဘာထား တင္းမာျခင္းမရွိသည့္ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ မ်ားကလည္း လာမည့္ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မ်ားတြင္ ႀကံဳေတြ႔ႏိုင္သည့္ ျပည္သူမ်ား၏ ဒဏ္ခတ္မႈမ်ားကို စိုးရိမ္ေနၾကသည္။ ယင္းကဲ႔သို႔ စိုးရိမ္ေနၾကသည္ မွာလည္း အေၾကာင္းရွိသည္။ အိုဘားမား၏ ေစာင့္ေရွာက္ေရးစနစ္ကို ဆန္႔က်င္သည့္ ျဖစ္ရပ္အျပင္ ကြန္ဂရက္တြင္း ျဖစ္ပ်က္ေနသည္ မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း မဲဆႏၵရွင္မ်ားက စိတ္ဆိုး ေဒါသထြက္လ်က္ ရွိသည္။
ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္ကို မထီမဲ့ျမင္ ျပဳျခင္းမွာ ရာဇဝတ္မႈပင္ျဖစ္သည္။ ယင္းသို႔ ဆိုပါက သန္းႏွင့္ခ်ီေသာ အေမရိကန္ ျပည္သူမ်ား မိနစ္ပိုင္းအတြင္း ထိန္းသိမ္းခံရမည္ ျဖစ္သည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အေမရိကန္ျပည္သူမ်ား ထုတ္ေဖာ္ျပသေနသည့္ သေဘာထားကို အတိအက် ေဖာ္ျပရလွ်င္ အေျခခံလုပ္ငန္း မ်ားကိုပင္ လည္ပတ္ႏိုင္ေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ျခင္း မရွိသည့္ လႊတ္ေတာ္အေပၚ အထင္အျမင္ေသး ေနသည့္ သေဘာထားပင္ျဖစ္သည္။
ကိုးကား - Reuters

အစိုးရႏွင့္ ေကအိုင္အိုတို႔ ေဆြးေႏြးေနခ်ိန္ အစိုးရတပ္မ်ား အင္အားတိုးခ်၊ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ား တိမ္းေရွာင္ဟုဆို

ဖနိဒါ | အဂၤါေန႔၊ ေအာက္တုိဘာလ ၀၈ ရက္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ၂၃ နာရီ ၃၇ မိနစ္

အစိုးရ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီႏွင့္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႔ KIO တို႔ ျမစ္ႀကီးနားတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပေနခ်ိန္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဗန္းေမာ္ခ႐ိုင္အတြင္း အစိုးရဘက္မွ စစ္အင္အား တိုးျမႇင့္ခ်လာမႈမ်ားရွိသျဖင့္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနရသည္ဟု ေဒသခံတို႔က ေျပာသည္။

၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြက္ ႐ူပေဗဒဆိုင္ရာ ႏိုဘဲလ္ဆု

ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)

08.10.2013

၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြက္ ႐ူပေဗဒဆိုင္ရာ ႏိုဘဲလ္ဆုကို  ဘယ္လ္ဂ်ီယံ ႏုိင္ငံသား Francois Englert နဲ႔  ၿဗိတိသွ်ႏိုင္ငံသား Peter Higgs တို႔ကို ခ်ီးျမႇင့္လိုက္ပါတယ္။ ႏိုဘဲလ္ဆု ေရြးခ်ယ္ေရးေကာ္မတီက ႐ူပေဗဒဆိုင္ရာ ႏိုဘဲလ္ဆုကို အဂၤါေန႔မွာ ဆြီဒင္ႏုိင္ငံ Stockholm မွာ ေၾကညာလိုက္တာပါ။

Englert နဲ႔ Higgs တို႔ဟာ ကမၻာအပါအဝင္ စၾကဝဠာႀကီး ျဖစ္လာေစတဲ့ အေျခခံအက်ဆံုး အမႈန္ေလးေတြ ဘယ္လို ျဖစ္ေပၚလာတယ္ဆိုတဲ့ ျဖစ္စဥ္ကို နားလည္ေအာင္ ေဖာ္ထုတ္ ရွင္းျပႏိုင္တာမို႔  သူတို႔ကို ဆုေပးဖို႔ ေကာ္မတီက ေရြးခ်ယ္လိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။

သူတို႔ ႏွစ္ဦးဟာ Higgs particle လို႔ေခၚတဲ့ အေျခခံအက်ဆံုး အမႈန္ကို စတင္ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္သူေတြအျဖစ္ ေက်ာ္ၾကားပါတယ္။  ဒီအမႈန္ကို ကမၻာအပါအဝင္ စၾကဝဠာႀကီး ျဖစ္လာေစတဲ့ God particle  “ဖန္ဆင္းရွင္အမႈန္” လု႔ိလည္း ေခၚဆိုၾကၿပီး  အမႈန္ဆိုင္ရာ ႐ူပေဗဒ ဘာသာရပ္အတြက္ အေျခခံအက်ဆံုး သေဘာတရား တခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

အဂၤါေန႔ ႏိုဘဲလ္ဆု ေၾကညာရာမွာ  သတ္မွတ္ခ်ိန္ထက္ တစ္နာရီေလာက္ ေနာက္က်ခဲ့ေပမဲ့ ဘာေၾကာင့္ ေနာက္က်ရတယ္ ဆိုတာေတာ့ ထုတ္မေျပာပါဘူး။
တီထြင္ပညာရွင္တဦးျဖစ္တဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ Alfred Nobel ကို အစြဲျပဳၿပီး ႏိုဘဲလ္ဆု ေပးအပ္တာကို ၁၉၀၁ ခုႏွစ္က စတင္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး၊ သိပၸံ၊ စာေပနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုင္ရာ ႏုိဘဲလ္ဆုေတြကို ႏွစ္စဥ္ ေပးအပ္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

စိတ္ခ်မ္းသာခ်င္ရင္

* လူတုိင္းမွာ အခက္အခဲ အၾကပ္အတည္း၊ စိတ္ညစ္စရာ၊ စိတ္ပ်က္စရာ
ဆုိတာ ရွိေေနတတ္တာပါပဲ။ ေမြးလာကတည္းက ေပ်ာ္ရႊင္ၿပီး ခုန္ေပါက္
ထြက္လာတာမွ မဟုတ္တာ။

* အူ၀ဲ အူ၀ဲဆုိၿပီီး ငိုၿပီးထြက္လာရတာပဲ။ အခက္အခဲ အၾကပ္အတည္းကုိ
ထုိင္ၿငီးေနလုိ႔လည္း ၿပီးသြားမွာမွ မဟုတ္တာ။ ဘယ္လုိ၊ ဘယ္ပုံ နည္းနဲ႔
ေျဖရွင္းလို႔ ရႏုိင္မလဲ။ ေျဖရွင္းသင့္သလဲဆုိတာ နည္းလမ္းရွာရမယ္။ စဥ္း
စားရမယ္။

* လူတုိင္းမွာ အနည္းနဲ႔အမ်ားဆုိသလုိ စိတ္ညစ္စရာ၊ စိတ္ပင္ပန္းစရာဆို
တာလည္း ရွိမွာပါပဲ။ ခ်မ္းသာတဲ့သူလည္း ခ်မ္းသာျခင္းအေလ်ာက္၊ ဆင္း
ရဲတဲ့သူလည္း ဆင္းရဲျခင္းအေလ်ာက္၊ အရာရာတုိင္းကုိ သင့္တင့္မွ်တစြာ
ႏွလုံးမသြင္းတတ္တဲ့သူဆုိ ပုိၿပီးစိတ္ပင္ပန္းရတယ္။ စိတ္ဆင္းရဲရတယ္။

-“ေဌး”သာမေဏေက်ာ္ဆရာေတာ္