ဂဠဳန္ဦးေစာ

ဂဠဳန္ဦးေစာ
ေမြးသကၠရာဇ္
အမည္ရင္း	ဦးေစာ
မိဘအမည္	ဦးဖိုးၾကဴး + ေဒၚပန္း
ႏိုင္ငံသား	ျမန္မာ
လူမ်ဳိး
ကိုးကြယ္သည့္ဘာသာ	ဗုဒၶဘာသာ
ေမြးဖြားရာေဒသ	သာယာဝတီခ႐ိုင္၊ အုတ္ဖုိၿမိဳ႕
ပညာအရည္အခ်င္း	ေရွ႕ေန စာေမးပြဲ ေအာင္ျမင္
အလုပ္အကိုင္	နန္းရင္းဝန္
ၾကင္ေဖာ္
သားသမီး
ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားမႈ	အာဇာနည္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို လုပ္ၾကံ သတ္ျဖတ္ခဲ့ေသာ အဖြဲ႔၏ ေခါင္းေဆာင္
ကြယ္လြန္ရက္	၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ေမလ ၈ ရက္ေန႔
ကြန္ယက္

ဂဠဳန္ဦးေစာသည္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ ၁၉ ရက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ေသာဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ တကြ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို လုပ္ၾကံ သတ္ျဖတ္ခဲ့ေသာ အဖြဲ႔၏ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သည္။ အာဏာရရန္ ဆရာရင္း ဘႀကီးဘေဖကိုပင္ ေထာင္သြင္း အက်ဥ္းခ်ခဲ့သည္။ ကိုယ္က်ိဳးစြန္႔ ႏိုင္ငံေရးသမား သခင္လူငယ္မ်ားကို ဝါရင္းတုတ္ျဖင့္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ႏွိပ္ကြပ္ခဲ့သည္။ ကိုယ္က်ိဳးအတြက္ ႏိုင္ငံေရးစတန္႔ အမ်ိဳးမ်ိဳး ထြင္ခဲ့သည္။ လႊတ္ေတာ္အတြင္း ၿဗိတိသွ် ကုန္သည္ႀကီးမ်ား အႀကိဳက္ စခန္းသြားခဲ့သည္။ ေနာက္ဆံုး တုိင္းျပည္အက်ိဳးထက္ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားကို ေရွ႕တန္းတင္ကာ အၿငိဳအေတး အာဃာတ ႀကီးမားစြာျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ေသာ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး ပိသုကာ အေပါင္းကို လုပ္ၾကံခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံေတာ္ လုပ္ၾကံမႈႀကီး၏ တရားခံအျဖစ္ ဇာတ္သိမ္းခဲ့ရသည့္ နန္းရင္ဝန္ေဟာင္း ဂဠဳန္ဦးေစာ

​ ဂဠဳန္ဦးေစာ (၁၉၀၀-၁၉၄၈)

ဂဠဳန္ဦးေစာကို ၁၉၀၀ ျပည့္ႏွစ္၊ ေမလ ၁၆ ရက္တြင္ သာယာဝတီခ႐ိုင္၊ အုတ္ဖုိၿမိဳ႕၌ အဖ ေျမပိုင္ရွင္ ဦးဖိုးၾကဴး၊ အမိ ေဒၚပန္း တုိ႔က ေမြးဖြားသည္။ ညီအကို ႏွစ္ေယာက္တြင္ အႀကီး ျဖစ္၍ အမည္ရင္း ေမာင္ေစာ ျဖစ္သည္။

ႀကိဳ႕ပင္ေကာက္ၿမိဳ႕ ႐ိုမန္ကက္သလစ္ သာသနျပဳေက်ာင္းမွာ ၅ တန္း အထိ ပညာသင္ယူခဲ့သည္။ ၁၉၂၇ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ေနာက္ဆံုး က်င္းပခဲ့ေသာ တတိယတန္း ေရွ႕ေန (ေခၚ) ေအာက္တန္း ေရွ႕ေန စာေမးပြဲ ေအာင္ျမင္ခဲ့ၿပီး၊ ေရွ႕ေနအျဖစ္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း ျပဳခဲ့သည္။

သာယာဝတီၿမိဳ႕မ ဝံသာႏုေကာင္စီတြင္ အတြင္းေရးမွဴး အျဖစ္ တာဝန္ယူကာ ဝံသာႏု ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈမွ တဆင့္ ကိုလုိနီေခတ္ ႏိုင္ငံေရး ေလာကသို႔ ဝင္ေရာက္လာခဲ့သည္။ ၁၉၂၁ ခုႏွစ္ ဂ်ီစီဘီေအ အကြဲတြင္ ဖခင္ ဦးဖိုးၾကဴးႏွင့္ အတူ ၂၁ ဦး အဖြဲ႕ဘက္မွ ပါဝင္ ရပ္တည္ခဲ့သည္။

၁၉၂၅ ခုႏွစ္၊ ပထမအႀကိမ္ ဒိုင္အာခီ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ ဝင္ေရာက္ အေ႐ြးခံခဲ့ေသာ္လည္း ႐ႈံးနိမ့္ခဲ့ၿပီး၊ ၁၉၂၇ ခုႏွစ္ ဒိုင္အာခီ ေ႐ြးေကာင္ပြဲတြင္မွ သယာဝတီေတာင္ပိုင္း မဲဆႏၵနယ္မွ အမတ္အျဖစ္ ေ႐ြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ခံခဲ့ရသည္။ ထုိ႔မွစၿပီး ၁၉၂၉ ခုႏွစ္ သယာဝတီေတာင္ပိုင္း မဲဆႏၵနယ္မွ လည္းေကာင္း၊ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္တြင္ ဟသၤာတေျမာက္ပိုင္း မဲဆႏၵနယ္မွ လည္းေကာင္း အမတ္အျဖစ္ ေ႐ြးခ်ယ္ခံခဲ့ရသည္။

၁၉၃၁ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ေတာင္သူလယ္သမား အေရးေတာ္ပံု ဂဠဳန္ ေခါင္းေဆာင္ ဆရာစံသည္ ရွမ္းျပည္နယ္ ေနာင္ခ်ိဳၿမိဳ႕နယ္မွာ အဖမ္းခံခဲ့ရၿပီး၊ အဂၤလိပ္ ကိုလိုနီ အစိုးရက ဆရာစံကို သယာဝတီၿမိဳ႕တြင္ အထူးခံု႐ံုးဖြင့္ စစ္ေဆးခဲ့ရာတြင္ ဦးေစာသည္ ဆရာစံဘက္မွ ေရွ႕ေန တဦးအျဖစ္ လိုက္ပါေဆာင္႐ြက္ခဲ့သည္။ ေတာင္သူ လယ္သမား ပုန္ကန္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အဂၤလိပ္ အစိုးရသည္ ပုန္ကန္သူမ်ားအား ရက္ရက္စက္စက္ ႏွိပ္ကြပ္ခဲ့ေၾကာင္း အစိုးရထံ အိတ္ဖြင့္ေပးစာ တေစာင္ ေရးသားခဲ့သည္။ ဥပေဒျပဳ လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝးတြင္လည္း ဆရာစံ ပုန္ကန္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အဂၤလိပ္ အစိုးရ၏ အေရးယူ ေဆာင္႐ြက္မႈမ်ားကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေဝဖန္ ေျပာၾကားခဲ့ရာ ထိုစဥ္က ျပည္ထဲေရး အတြင္းဝန္ မစၥတာ ဘုသ္ဂေရ႕ဗလီ (Mr. Booth Gravely) က ဦးေစာအား "ေမာင္ေစာ ဂဠဳန္ ျဖစ္လာၿပီ" ဟု ေျပာရာမွ 'ဂဠဳန္ဦးေစာ' ဟု အမည္တြင္လာခဲ့သည္။

၁၉၃၄ ခုႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္ ျမဴနီစပယ္ လူႀကီးအျဖစ္ ဝင္ေရာက္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့သည္။

၁၉၃၅ ခုႏွစ္၊ ေမလ ၂၃ ရက္ေန႔တြင္ သူရိယ သတင္းစာတုိက္ ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသို႔ သြားခဲ့ၿပီး၊ အျပန္ခရီးတြင္ ကိုရီးယား၊ တ႐ုတ္၊ ထုိင္း၊ မေလးရွား ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ဝင္၍ ေလ့လာခဲ့ေသးသည္။

ဂ်ပန္မွ ျပန္ေရာက္လာတဲ့ အခါ 'ဂ်ပန္ လမ္းၫႊန္' (A Guide to Japan) စာအုပ္ေရးၿပီး သူရိယမွ ထုတ္ေဝခဲ့သည္။ သူရိယ သတင္းစာ ရွယ္ယာမ်ားကို ထပ္မံ ဝယ္ယူခဲ့ၿပီး ၁၉၃၆ ခုႏွစ္တြင္ သူရိယ သတင္းစာ ဒါ႐ိုက္တာ အဖြဲ႕ဝင္ ျဖစ္လာခဲ့သည္။

၁၉၃၆ ခုႏွစ္တြင္ ဝါးရင္းဒုတ္ကိုင္ ဂဠဳန္တပ္ကို ဖြဲ႕စည္းၿပီး၊ ဂဠဳန္ စစ္သူႀကီးဘြဲ႕ခံ၍ ဂဠဳန္တပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့သည္။

၁၉၃၈ ခုႏွစ္၊ မတ္လတြင္ မ်ိဳးခ်စ္ပါတီကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ မ်ိဳးခ်စ္ပါတီ ဌာနခ်ဳပ္ကို သူရိယ သတင္းစာတုိက္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ေနရာႏွင့္ ဦးေစာ၏ ေအဒီလမ္း ေနအိမ္တြင္ ထားရွိခဲ့သည္။ မ်ိဳးခ်စ္ပါတီတြင္ ဝတ္လံုေတာ္ရ ဦးေအး၊ ဖ်ာပံုသူေဌး ဦးအုန္းခင္၊ ဟသၤာတ ဦးျမ၊ ပဲခူး ဦးစိန္ဝင္းတုိ႔ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အျဖစ္ ပါဝင္ခဲ့သည္။

၁၉၃၈ ခုႏွစ္တြင္ သူရိယ သတင္းစာ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ၿပီး၊ သူရိယ သတင္းစာ၏ မူဝါဒကို ႀကိဳင္းကိုင္ ေျပာင္းလဲခဲ့သည္။

တေထာင့္သံုးရာျပည့္ အေရးေတာ္ပံုေၾကာင့္ ေဒါက္တာဘေမာ္ ဦးေဆာင္ေသာ ၫြန္႔ေပါင္း အစိုးရ ျပဳတ္က်ခဲ့ၿပီးေနာက္၊ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္၊ ေမလ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ ေ႐ႊက်င္ ဦးပု ေခါင္းေဆာင္သည့္ ၫြန္႔ေပါင္း အစိုးရ အဖြဲ႕တြင္ ဂဠဳန္ဦးေစာသည္ လယ္ယာႏွင့္ သစ္ေတာေရး ဝန္ႀကီး ျဖစ္လာခဲ့သည္။

၁၉၄၀ ျပည့္ႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ ၉ ရက္ေန႔တြင္ နန္းရင္းဝန္ ဦးပု အစိုးရမွ ႏႈတ္ထြက္ၿပီး၊ ဦးပု အစိုးရကို အယံုအၾကည္ မရွိ အဆုိ တင္သြင္းျဖဳတ္ခ်ၿပီး၊ ဂဠဳန္ဦးေစာ ကိုယ္တုိင္ နန္းရင္းဝန္ အျဖစ္ ဦးေဆာင္ၿပီး အစိုးရ အဖြဲ႕ကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။

ဂဠဳန္ဦးေစာ နန္းရင္းဝန္ ျဖစ္လာေသာအခါ နယ္ခ်ဲ႕ ၿဗိတိသွ် အစိုးရႏွင့္ အဂၤလိပ္ ကုန္သည္ႀကီးတုိ႔ အလိုက် ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရးကို ဦးစားေပးကာ လြတ္လပ္ေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ခပ္ၾကမ္းၾကမ္း ဖိႏွိပ္ၿပီး ကိုင္တြယ္ခဲ့သည္။ ဂဠဳတပ္ကို ဒို႔ဗမာ အစည္းအ႐ံုးဝင္ သခင္မ်ားအား ဝါးရင္းဒုတ္မ်ားျဖင့္ ႐ိုက္ရန္ ေစခိုင္းခဲ့သလို၊ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ေဒါက္တာဘေမာ္၊ ဦးဘဦး၊ ဦးဘဝင္းႏွင့္ ဦးဘေဘ တုိ႔ကို ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်ခဲ့သည္။

ထို႔အျပင္ တုိ႔ဗမာ အစည္းအ႐ံုး သိကၡာက်ေစရန္ 'လယ္သမား ဖုိးေ႐ႊလံုး ညည္းခ်င္းႏွင့္ သခင္ဋီကာ' စာအုပ္ကို အစိုးရေငြျဖင့္ ေစာင္ေရ အေျမာက္အျမား ပံုႏွိပ္ ျဖန္႔ခ်ိခဲ့သည္။

၁၉၄၁ ခုႏွစ္တြင္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမ်ား က်င္းပရမွာ ျဖစ္ေသာ္လည္း ဒုတိယကမာၻစစ္ကို အေၾကာင္းျပဳလ်က္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပေတာ့ဘဲ၊ ျမန္မာျပည္ ဘုရင္ခံ ဆာေဒၚမန္စမစ္က ဂဠဳန္ဦးေစာကို ဆက္လက္ အာဏာ အပ္ႏွင္းခဲ့သည္။

၁၉၄၁ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလ ၈ ရက္ေန႔တြင္ ၿဗိတိန္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ခ်ာခ်ီႏွင့္ ေတြ႕ၿပီး ဒိုေမနီယန္ ေတာင္းဆုိရန္ ဂဠဳန္ဦးေစာသည္ အုိင္စီအက္စ္ ဝန္ထမ္း ဦးတင္ထြဋ္ကို အၾကံေပး အျဖစ္ ခန္႔ကာ အဂၤလန္သို႔ သြားေရာက္ခဲ့သည္။ ၿဗိတိသွ် နန္းရင္းဝန္ ခ်ာခ်ီႏွင့္ ေတြ႕ခြင့္ရခဲ့ေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္မႈ မရခဲ့ဘဲ၊ အျပန္တြင္ ေပၚတူဂီႏိုင္ငံ လစၥဘြန္းၿမိဳ႕၌ ဂ်ပန္ ေကာင္စစ္ဝန္ႏွင့္ ဝင္ေရာက္ ေတြ႕ဆံုရာက အဂၤလိပ္တုိ႔ သိသြားၿပီး၊ ပါလက္စတိုင္း၊ ဟိုင္ဖာၿမိဳ႕ (ယခု အစၥေရး) အေရာက္တြင္ အဂၤလိပ္တုိ႔က ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ ၁၈ ရက္ေန႔တြင္ နန္းရင္းဝန္ ဦးေစာအား ျမန္မာျပည္ ျပန္ခြင့္မျပဳဘဲ ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းေၾကာင္း အဂၤလိပ္ အစိုးရက ေၾကညာခဲ့ၿပီး၊ ဒုတိယကမာၻစစ္ အတြင္းတြင္ အာဖရိကတုိက္ရွိ ယူဂႏၶာႏိုင္ငံသို႔ ပို႔ေဆာင္ အက်ဥ္းခ်ထားျခင္း ခံခဲ့ရသည္။

ဒုတိယကမာၻစစ္ အၿပီးတြင္ စစ္ေျပးဘုရင္ခံ ဆာေဒၚမန္စမစ္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္သည့္ ဖဆပလကို ရင္ဆုိင္ရန္ ယူဂႏၶာမွ ဂဠဳန္ဦးေစာကို ျပန္လည္ ေခၚယူခဲ့သျဖင့္၊ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ျပန္ေရာက္လာခဲ့သည္။ ဂဠဳန္ဦးေစာသည္ ထုိႏွစ္ ေမလတြင္ မ်ိဳးခ်စ္ပါတီကို ျပန္လည္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။

၁၉၄၆ ခု၊ စက္တင္ဘာလ ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေျမနီကုန္း စိန္႔ဗင္းဆင့္ ဘုရားေက်ာင္းေရွ႕၌ ေသနတ္ျဖင့္ ပစ္ခတ္ လုပ္ၾကံခံရၿပီး၊ မ်က္စိ ဒဏ္ရာ ရခဲ့သည္။

စက္တင္ဘာလ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ ဘုရင္ခံ၏ အမႈေဆာင္ေကာင္စီတြင္ ပညာေရး ဝန္ႀကီး အျဖစ္ ခန္႔အပ္ခံရသည္။

၁၉၄၇ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ ၉ ရက္ေန႔တြင္ ၿဗိတိသွ် အစိုးရ၏ ဖိတ္ၾကားခ်က္ အရ ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး အတြက္ ေဆြးေႏြးရန္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ေသာ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႕ အဂၤလန္သို႔ သြားေရာက္ရာတြင္ အဖြဲ႕ဝင္ တဦး အျဖစ္ လိုက္ပါသြားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ ခ်ဳပ္ဆိုေသာ ေအာင္ဆန္း-အက္တလီ စာခ်ဳပ္ကို အသိအမွတ္ျပဳရန္ သခင္ဗစိန္ ႏွင့္အတူ ျငင္းဆန္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။

ျမန္မာျပည္သို႔ ျပန္ေရာက္လာၿပီးေနာက္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၉ ရက္ေန႔တြင္ ဝန္ႀကီး အျဖစ္မွ ႏုတ္ထြက္ခဲ့သည္။

အစိုးရ အဖြဲ႕မွ ႏုတ္ထြက္ၿပီးေနာက္ သခင္ဗစိန္၊ ေဒါက္တာဗေမာ္တုိ႔ႏွင့္ မဟာမိတ္ျပဳၿပီး 'မဟာဗမာ' အဖြဲ႕ကို ဖြဲ႕စည္းကို ဖဆပလ အစိုးရကို အတုိက္အခံ ျပဳခဲ့သည္။ ထိုအဖြဲ႕ကို ထိုေခတ္ သတင္းစာမ်ားက 'ေစာစိန္ေမာ္' ဂုိဏ္းဟု ေခၚေဝၚ ေရးသားခဲ့ၾကသည္။

၁၉၄၇ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ ၁၉ ရက္က ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ အမ်ိဳးသား ေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ သူ႔ အမႈေဆာင္ ေကာင္စီ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ားအား သတ္ျဖတ္မႈျဖင့္ ထိုေန႔တြင္ပင္ အဖမ္းခံရလ်က္၊ စြဲဆိုထားသည့္ အတိုင္း ျပစ္မႈ ထင္ရွားသျဖင့္ အျပစ္ေပးခံရၿပီး၊ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္၊ ေမလ ၈ ရက္ေန႔တြင္ အင္းစိန္ေထာင္၌ အေပါင္းအပါ အခ်ိဳ႕ႏွင့္ အတူ ႀကိဳးေပးခံခဲ့ရသည္။

ဒုတိယကမာၻစစ္ အၿပီး ၿဗိတိန္၏ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ အသစ္ အျဖစ္ ေ႐ြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္ခံရေသာ ေလဘာ ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ 'ကလီးမင့္ အက္တလီ' (Clement Atlee၊ ေအာင္ဆန္း-အက္တလီ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆုိၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအား တႏွစ္အတြင္း လြတ္လပ္ေရး ေပးမည္ဟု အာမခံခဲ့သူ) က ၁၉၄၇ ခု၊ ဇန္နဝါရီလ အတြင္း က်င္းပခဲ့သည့္ လန္ဒန္ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ အဖြဲ႕ဝင္ တဦး အျဖစ္ ပါဝင္ ေဆြးေႏြးခဲ့သူ ဂဠဳန္ဦးေစာ အေပၚ ယခုကဲ့သို႔ မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့သည္။

"လူနည္းစု ပါတီရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္ တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေစာက လြဲလို႔ သူတို႔ အားလံုးဟာ ႏွစ္လိုဖြယ္ရာ ေကာင္းလွပါတယ္။ စစ္ႀကီး မၿပီးခင္က က်ေနာ္ ဦးေစာကို ေတြ႕ခဲ့ဖူးပါတယ္။ သူဟာ 'ျပံဳးျပံဳးကေလးႏွင့္ မိုက္တဲ့သူ' ဆိုတဲ့ လူစားမ်ဳိးလို႔ က်ေနာ္ သူ႔ကို အကဲခတ္ၿပီး အသိအမွတ္ ျပဳခဲ့ပါတယ္"။

 ဘ၀နိဂံုး

၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ေမလ ၈ ရက္ေန႔တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္လုပ္ၾကံမႈျဖင့္ အင္းစိန္ေထာင္ႀကီးႏွင့္ (၁၂) မိုင္ခန္႔ ေ၀းကြာသည့္ ရန္ကုန္အက်ဥ္းေထာင္ ႀကိဳးစင္၌ ႀကိဳးေပးခံရသည္။ ဂဠဳန္ဦးေစာႏွင့္ အတူ ေမာင္စိုး၊ သက္ႏွင္းႏွင့္ မႈန္ႀကီးတုိ႔ကိုလည္း ႀကိဳးေပးခဲ့သည္။

​ ကိုးကား

သန္းဝင္းလႈိင္ ၏ ဂဠဳန္ဦးေစာ၏ ေနာက္ဆံုးေန႔မ်ား စာအုပ္(၂၀၀၉-ခုႏွစ္)

• ျမန္မာလူေက်ာ္ ၁၀၀ (ပထမအုပ္)၊ ေမာင္ေဇယ်ာ၊ UNITY စာေပ၊ ပထမအႀကိမ္၊ ၂၀၁၀၊ မတ္လ။
• ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ဘယ္သူသတ္သလဲ၊ ေအာင္ခင္၊ အဂၤလိပ္ဘာသာမွ ျမန္မာဘာသာသို႔ ျပန္ဆိုသူ၊ ေဒါက္တာတင့္ေဝႏွင့္ ေဒါက္တာေအးေက်ာ္၊ စာတည္းျဖတ္သူ၊ ျမဝတီရဲေခါင္၊ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တုိဘာ၊ တတိယအႀကိမ္၊ ထုတ္ေဝသူ၊ ေဒၚခင္မ်ဳိးေအး၊ ေခတ္ၿပိဳင္ ဂ်ာနယ္တိုက္။

ဂဠဳန္ဦးေစာ၏ ေနာက္ဆံုးေန႔ရက္မ်ား

    03 Jul 2012  |

    By Venus News Journal

ဂဠဳန္ဦးေစာ၏ ေနာက္ဆံုးေန႔ရက္မ်ားႀကိဳးမိန္႔ က်ထားသည့္ ဦးေစာ အတြက္ ဇနီးျဖစ္သူ ေဒၚသန္းခင္ႏွင့္ သမီး

ေဘဘီေစာတို႔သည္ ေဒါက္တာဘေမာ္ႏွင့္ ေဒါက္တာ ဘဟန္တို႔အား အယူခံေရွ႕ေနလိုက္ေပးရန္ ေတာင္းပန္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ အခ်ည္းႏွီး ျဖစ္သြား ခဲ့ရသည္။(ဗမာ့ေခတ္သတင္းစာ၊ ၁-၁-၁၉၄၈)

၁၉၄၈ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၁၀ ရက္ေန႔ တြင္ ဦးေစာ၏ဇနီးျဖစ္သူ ေဒၚသန္းခင္ သည္ ေရွ႕ေနႀကီး မစၥတာဟက္ေဗာက္မွ တစ္ဆင့္ အဂၤလန္ျပည္၊ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ရွိ ဦးေစာ၏ညီဝမ္းကြဲ ဦးေမာင္ေမာင္ႀကီးထံ ထိုေခတ္ေငြ က်ပ္ ၂၀ဝ၀ အကုန္ခံၿပီး သံႀကိဳးတစ္ေစာင္ ပို႔ကာ အကူအညီ ေတာင္းခဲ့ပါသည္။ ထိုသံႀကိဳးစာတြင္ ဤ အမႈသည္ အဂၤလိပ္အစိုးရလက္ထက္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သျဖင့္ ဘိလပ္ပရီဗီေကာင္စီတြင္ အယူခံဝင္ခြင့္ရွိေၾကာင္း၊ တရားဥပေဒ အားျဖင့္ ၫႊန္ၾကားအႀကံဥာဏ္ေပးႏိုင္ ေသာ ဥပေဒပါရဂူမ်ားရွာေဖြေပးရန္ ပါရွိ သည္။(ဗမာ့ေခတ္သတင္းစာ၊ ၁၁-၃-၁၉၄၈)

ဦးေစာ၏ လက္နက္မႈႀကီးကို ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၀ ရက္၊ ေန႔လယ္ ၂ နာရီ အခ်ိန္တြင္ အင္းစိန္ေထာင္ႀကီးထဲတြင္ အင္းစိန္သတၲမ တရားသူႀကီးက စတင္ စစ္ေဆးခဲ့သည္။ ဦးေစာမွာ အေတာ္ေလး ပိန္ခ်ံဳးသြားသည္။ ဦးေစာက အမႈတြင္ ပါဝင္သည့္ ကေလးမ်ားသည္ မိမိအိမ္မွ ကေလးမ်ားျဖစ္သျဖင့္သူတို႔အတြက္ေရွ႕ေန ငွားေပးရန္မွာ မိမိတာဝန္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။ ဦးေစာက တရားခံမ်ား ကို ေတြ႕ဆံုရန္ ေတာင္းဆိုသည္။ တရား သူႀကီး ဦးစိုးက မိမိတြင္ အာဏာမရွိ၊ အထက္အရာရွိမ်ားႏွင့္သာ စကားေျပာေစ လိုေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။(ဟံသာဝတီသတင္းစာ၊ ၂၁-၄-၁၉၄၈)

အင္းစိန္ေထာင္ႀကီးထဲတြင္ ႏိုင္ငံ ေတာ္ လုပ္ႀကံမႈတရားခံ နံပါတ္တစ္ တရားခံ ဦးေစာထံသို႔ ဇနီးျဖစ္သူ ေဒၚ သန္းခင္ႏွင့္ သမီး ေဘဘီေစာတို႔ ဧၿပီလ ၁၇ ရက္ေန႔က သြားေရာက္ေတြ႕ဆံုခဲ့ သည္။ ေဒၚသန္းခင္ႏွင့္ ေဘဘီေစာတို႔က ဦးေစာအား ဇိနတၳပကာသနီက်မ္းစာအုပ္ တစ္အုပ္ ေပးခဲ့ၾကသည္။ ဦးေစာက သူ ေရးသားထားေသာ စာရြက္ေပါင္း ၄၀ ေက်ာ္ ၅၀ ခန္႔ရွိမည့္ သူ၏ကိုယ္တိုင္ေရး အတၳဳပၸတၲိ စာတမ္းရွည္ႀကီးကို ေပးအပ္ လိုက္သည္။(ဟံသာဝတီသတင္းစာ၊ ၂၁-၆-၁၉၄၈)

အင္းစိန္ေထာင္မွေနၿပီး ဦးေစာသည္ ဇနီးျဖစ္သူေဒၚသန္းခင္ထံ စာတစ္ေစာင္ ကို ေအာက္ပါအတိုင္းေရးပို႔လိုက္သည္။ မာမီခင္ ကြ်န္ေတာ္၏ အေလာင္းကို အိမ္သို႔ မယူပါႏွင့္။ ဘယ္ကိုမွလည္း မယူပါႏွင့္။ ေသၿပီးေသာအပုပ္ေကာင္ႀကီးဟူ၍ တရား ႏွင့္ေျဖပါ။ သတိသံေဝဂျဖစ္ပါ။ အနိစၥ တရားႏွင့္ အနတၲတို႔ကို ပြားမ်ားပါ။ ေသၿပီျဖစ္၍ မထူးပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ မာမီတို႔ ဒုကၡမရွာၾကပါႏွင့္ေတာ့။ ေသသူ ရည္ရြယ္၍ ပၪၨင္းခံျခင္း၊ ရွင္ျပဳျခင္း၊ ဆြမ္းေကြ်းျခင္း စေသာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈမ်ားကို လုပ္ပါက မာမီ တို႔မွာကုသိုလ္ရႏိုင္ပါသည္။ အမွ်အတန္း ေဝပါက ကုသိုလ္ရႏိုင္ပါသည္။ ဤသို႔ ေသာ ကုသိုလ္ေရးမ်ားကိုသာ ဂ႐ုစိုက္ပါ။(ျမန္မာ့အလင္း၊ ၁-၅-၁၉၄၈)

ဦးေစာ ေသေသာအခါ ႐ုပ္ကလပ္ကို ဇနီးျဖစ္သူ ေဒၚသန္းခင္က အျပင္တြင္ သၿဂႋဳဟ္ရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ ဆိုင္ရာမွ ခြင့္မျပဳခဲ့ေပ။ သို႔ေသာ္ တရားခံမ်ားအား သရဏဂံုတင္ရန္ကိစၥတြင္ ၄င္းတို႔ အလိုရွိ သည့္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားကို ပင့္ဖိတ္ၿပီး သရဏဂံု တင္ခြင့္ကို ဧၿပီလ ၅ ရက္၊ ၆ ရက္၊ ၇ ရက္ေန႔မ်ားတြင္ ျပဳလုပ္ခြင့္မ်ား ေပးခဲ့သည္။(ျမန္မာ့အလင္း၊ ၆-၅-၁၉၄၈)

 ႏိုင္ငံေတာ္လုပ္ႀကံမႈႏွင့္ ပတ္သက္ သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ သို႔အယူခံဝင္ေရာက္ေရးအတြက္အခြင့္ထူး ေပးရန္ ဝင္ေရာက္ထားၾကေသာ ဦးေစာ၊ ေမာင္စိုး၊ သက္ႏွင္းႏွင့္ မံႈႀကီးတို႔၏အမႈ ကို ဧၿပီလ ၂၇ ရက္ေန႔၊ နံနက္ ၁၁ နာရီ အခ်ိန္တြင္ တရားဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဆာဘဦး၊ တရားဝန္ႀကီး ဦးေအးေမာင္ႏွင့္ တရား လႊတ္ေတာ္ တရားဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးသိမ္း ေမာင္တို႔ကၾကားနာစစ္ေဆးၿပီး စီရင္ခ်က္ ခ်မွတ္လိုက္သည္။ ယခုအမႈတြင္ မွား ယြင္းစြာျဖင့္ တရားဥပေဒေၾကာင္းအား ျဖင့္လည္းေကာင္း၊ အေၾကာင္းအရာအား ျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း စစ္ေဆးခဲ့သည့္ ခံု႐ံုးႏွင့္ တရားလႊတ္ေတာ္တို႔က မွားယြင္း စြာ ဆံုးျဖတ္ထားျခင္းမရွိသည္ကို ေတြ႕ရ သည့္အတြက္ တရားခံတို႔သည္ ဤ႐ံုး ေတာ္သို႔ အယူခံဝင္ရန္ အခြင့္ေတာင္းျခင္း သည္ မေပးသင့္ဟုဆိုကာ တရားခံတို႔၏ အယူခံဝင္ေရာက္ေရးခြင့္ပန္လႊာကို ပယ္ခ် လိုက္သည္။ (သံေတာ္ဆင့္၊ ၁၈-၄-၁၉၄၈)

ႏိုင္ငံေတာ္ လုပ္ႀကံမႈႀကီးႏွင့္ ပတ္ သက္သည့္ ဦးေစာႏွင့္ အေပါင္းအပါ တရားခံ ၈ ဦးအား ေမလ ၈ ရက္ေန႔တြင္ ကြပ္မ်က္ရန္၊ အထူးခံု႐ံုးအဖြဲ႕မွ ဆိုင္ရာသို႔ ၂၈-၄-၄၈ ရက္ေန႔က ေသဒဏ္ဝရမ္းမ်ား ထုတ္ေပးလိုက္သည္။ ဦးေစာ၏ဇနီး ေဒၚ သန္းခင္သည္ ၂၇-၄-၄၈ ေန႔စြဲျဖင့္ ゞင္း ၏ ေအဒီလမ္းရွိ ေနအိမ္ကို ျပန္ေပးရန္ႏွင့္ ၄င္း၏ လင္ေယာက်ာ္း အဆံုးစီရင္ၿပီး ေသာအခါ အေလာင္းကို ထိုအိမ္သို႔ယူ ေဆာင္ကာ သၿဂႋဳဟ္ခြင့္ျပဳရန္ ဆိုင္ရာသို႔ ေတာင္းဆိုထားသည္။(သံေတာ္ဆင့္၊ ၂၉-၄-၁၉၄၈)

ႏိုင္ငံေတာ္ လုပ္ႀကံမႈႀကီးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႀကိဳးဒဏ္အတည္ျပဳျခင္းခံရ သည့္ ဦးေစာသည္ ေမလ ၆ ရက္ေန႔ ညေနအခ်ိန္တြင္ အင္းစိန္ေထာင္အတြင္း ၌ မိုးညႇင္းဆရာေတာ္ႀကီးႏွင့္ အျခား ဆရာေတာ္သံုးပါးတို႔၏တရားေတာ္တို႔ကို နာယူခဲ့သည္။ ဦးေစာက မိုးညႇင္းဆရာ ေတာ္ႀကီးကို ေငြက်ပ္ ၄၅၀ဝ ေရစက္ခ် လွဴဒါန္းခဲ့သည္။(သံေတာ္ဆင့္၊ ၇-၅-၁၉၄၈)

 ေမလ ၈ ရက္ေန႔ လင္းအားႀကီး အခ်ိန္တြင္ ဦးေစာႏွင့္ အေပါင္းအပါ တရားခံမ်ားအား ႀကိဳးဒဏ္ေပးမည္ ျဖစ္ သည္။ ရန္ကုန္ေထာင္ႀကီးထဲတြင္ ရန္ ႀကီးေအာင္ႏွင့္ စိန္ႀကီးတို႔အား လည္း ေကာင္း၊ အင္းစိန္ေထာင္တြင္ ဦးေစာ၊ ေမာင္စိုး၊ သက္ႏွင္းႏွင့္ မံႈႀကီးတို႔အား လည္းေကာင္း ႏွစ္ေယာက္တစ္တြဲစီ တစ္ နာရီျခား ႀကိဳးေပးမည္ျဖစ္သည္။ ေမာင္နီ ႏွင့္ သုခတို႔မွာ ေနာက္လိုက္ငယ္သားမ်ား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သမၼတႀကီး၏ ဆႏၵအရ ေမလ ၆ ရက္ေန႔တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ ဇီဝိတ ဒါနအျဖစ္ ေသဒဏ္မွ ခ်မ္းသာေပးကာ တစ္သက္တစ္ကြ်န္းဒဏ္သို႔ ေျပာင္းလဲ လိုက္သည္။(သံေတာ္ဆင့္၊ ၈-၅-၁၉၄၈)

ႏိုင္ငံေတာ္လုပ္ႀကံမႈတရားခံ ဦးေစာ အား ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားသည့္ ႀကိဳးတိုက္ အမွတ္ ၃ တြင္ ႀကိဳးဒဏ္မခံရမီ တစ္ေန႔ က ေအာက္ပါစာေလးကို ႀကိဳးတိုက္နံရံ တြင္ ခဲျဖင့္ေရးသြားခဲ့သည္။ အတိတ္ဘဝမေကာင္းမႈက အရင္းခံေၾကာင့္ ဒုကၡျဖစ္ရသည္။ ဥယိ႒ကကံကကပ္၍ ႏွိပ္စက္ေသာေၾကာင့္ စိတ္ဆင္းရဲ၊ ကိုယ္ဆင္းရဲျဖစ္ရသည္။ အထည္ခံ႐ုပ္ၾကမ္းခုတား ေသသည္ေနာက္တိုင္ေအာင္ က်န္ရွိေလ၏။(အိုးေဝ၊ ၂၇-၈-၁၉၄၈)

နံနက္ ၅ နာရီ မိနစ္ ၂၀ တြင္ ေရာက္ ရွိၾကေသာ ပရိသတ္မ်ားက ဦးေစာထား ရာ ႀကိဳးတိုက္သို႔သြားၾကေၾကာင္း၊ ခဏမွ် အၾကာတြင္ ၄င္း၏အခန္းကို ဖြင့္ေပးလိုက္ ရာ ၄င္းဆင္းမည္အျပဳတြင္ ႀကိဳးစင္တင္ ေသာအခါ ဝတ္ရေသာအက်ႌရွည္အျဖဴကို ဝတ္ေပးမည္လုပ္ရာ ဦးေစာက ဟိုေပၚ ေရာက္မွဝတ္ပါလားခင္ဗ်ာဟု ေတာင္းပန္ သည့္အတြက္ မဝတ္ဘဲ ေထာင္ပိုင္ႀကီးက မူးမိုက္သြားမည္ကို စိုးရိမ္သျဖင့္ လက္ေမာင္းမွ တြဲေခၚလာေၾကာင္း၊ ထိုအခ်ိန္ သည္ကား နံနက္ ၅ နာရီခြဲ တိတိပင္ ျဖစ္၏။ ဦးေစာမွာ ႀကိဳးတိုက္မွ ႀကိဳးစင္သို႔ အေရာက္တြင္ လိုက္လာရာ ၄င္းကိုယ္ တြင္ ပိုးရွပ္အက်ႌအျပာလက္တိုႏွင့္ ပိုးရွမ္း ေဘာင္းဘီကို ဝတ္ဆင္၍ ေရွ႕ထိုးဖိနပ္ အနက္ကို စီးလာေၾကာင္း။ ဦးေစာမွာ ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္အထိ ဣေႁႏၵမပ်က္ဘဲ ၿပံဳးၿပံဳးရယ္ရယ္ႏွင့္ ေထာင္ပိုင္ႀကီးအား(ဂြတ္ဘိုင္)ဟုပင္ ႏႈတ္ ဆက္သြားေသးသည္ဆိုေၾကာင္း။ ႀကိဳးစင္ေပၚသို႔ မတက္မီ ေထာင္ အရာရွိႀကီးမ်ားက ၄င္းတို႔ထံုးစံအတိုင္း ဘုရားကို အာ႐ံုျပဳရန္ ခြင့္ျပဳေၾကာင္း။ ဦးေစာ ႀကိဳးစင္ေပၚသို႔ေရာက္ေသာအခ်ိန္ သည္ကား ၅ နာရီ ၃၂ မိနစ္ခန္႔ရွိၿပီျဖစ္ရာ ၄င္းအား အက်ႌရွည္ကို ေထာင္မွဴးႀကီးက ဝတ္ေပးၿပီး လက္ႏွင့္ေျခတို႔ကို ႀကိဳးျဖင့္ တုပ္ကာ အိတ္ျဖဴစြပ္လိုက္ၿပီး ႀကိဳးကြင္း ကို စြပ္လိုက္သည္။ တစ္ခဏမွ်ၾကာေသာ အခါ ႀကိဳးတိုက္ဆိုင္ရာ ေထာင္မွဴးႀကီးက ျဖဳတ္လိုက္ေတာ့ေၾကာင္း၊ ထိုအခ်ိန္သည္ ၅ နာရီ ၃၃ မိနစ္တိတိအခ်ိန္ပင္ ျဖစ္ရ ကား သံျပားက်သြားေသာ ဒိုင္းဟူေသာ အသံမွတစ္ပါး ဘာမွမၾကားရ။ ႀကိဳးစင္ ေအာက္ဘက္သို႔ လွမ္းၾကည့္လိုက္ေသာ အခါ မေျပာပေလာက္ေသာ လႈပ္ရွားမႈ ကေလးျဖင့္ မိနစ္အနည္းငယ္အတြင္း ဇီဝိန္ခ်ဳပ္သြားေတာ့ေၾကာင္း။ (သတင္းစာေရးသားခ်က္အတိုင္း ကူးယူေဖာ္ျပသည္) (သံေတာ္ဆင့္၊ ၈-၅-၁၉၄၈)

ဂဠဳန္ဦးေစာဇနီးထံမွ ေလ်ာ္ေၾကး ၄ သိန္းရလိုေၾကာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ႏွင့္အတူ လုပ္ႀကံျခင္းခံရမႈတြင္ ပါဝင္ သည့္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရးဌာန အတြင္းဝန္ ဦးအုန္း ေမာင္၏ က်န္ရစ္သူဇနီး ေဒၚသိန္းျြကယ္ ႏွင့္ သားသမီးမ်ားက တရားလႊတ္ေတာ္ တြင္ တရားမေၾကာင္းျဖင့္ တရားစြဲဆိုခဲ့ သည္။ အဆိုပါ တရားမမႈႀကီးႏွင့္ပတ္ သက္ၿပီး ေဒၚသိန္းျြကယ္ဘက္မွ လိုက္ပါ ေဆာင္ရြက္သည့္ဝတ္လံုေတာ္ရမွာ ေဒါက္ တာ ဘဟန္ ျဖစ္သည္။ (ျမန္မာ့အလင္း၊ ၂၉-၆-၁၉၅၀)

မွတ္ခ်က္

အခ်က္အလက္မ်ားကို လြတ္လပ္ေရးေၾကညာၿပီး ခ်ိန္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ၁၉၄၈-၁၉၉၈ ေရႊရတု ႏွစ္ ငါးဆယ္ျပည့္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံသတင္းစာ မွတ္တမ္းမ်ား၊ ပထမတြဲႏွင့္ဒုတိယတြဲ၊ တကၠသိုလ္ စိန္တင္ စာအုပ္မ်ားမွရယူပါသည္။

တင္ၫြန္ ့