မလႊတ္လိုက္နဲ ့ ကိုက္လိမ့္မယ္

ျမန္မာအေပၚ ပိတ္ဆို႔မႈ ဆက္ထားဖို႔ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြ တိုက္တြန္း

မခင္ျဖဴေထြး     23.05.2013
 ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ ဆက္လက္ ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမယ့္ အေျခအေနျဖစ္တာမို႔၊ ခုခ်ိန္မွာ အေမရိကန္ရဲ႕ ဒဏ္ခတ္မႈေတြ အၿပီးပိုင္ မ႐ုပ္သိမ္းသင့္ေသးဘူးလို႔ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေနသူေတြက ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာအေပၚ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ဖယ္ရွားေရး ေထာက္ခံသြားမယ္လို႔ အေမရိကန္ ထိပ္တန္း လႊတ္ေတာ္အမတ္တစ္ဦးက ေျပာဆိုလိုက္တဲ့အေပၚမွာ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ေ၀ဖန္ေျပာဆိုေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို မခင္ျဖဴေထြး က တင္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြ အၿပီးပိုင္ ႐ုပ္သိမ္းေပးေလာက္တဲ့အထိ တိုးတက္ ေကာင္းမြန္ေနၿပီလို႔ မဆိုႏိုင္ေသးတာေၾကာင့္၊ အေမရိကန္ရဲ႕ ပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ဆက္လက္ ထားရွိဖို႔ အေရးႀကီးေနတုန္းပဲလို႔  ျမန္မာႏုိင္ငံအေရး လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေနသူေတြက ေျပာပါတယ္။

ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို အၿပီးပိုင္ ႐ုပ္သိမ္းစရာ မလိုဘဲနဲ႔လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံ ကုန္သြယ္ႏိုင္သလုိ၊ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ေနာက္ျပန္မလွည့္ေအာင္ ဆက္လက္ ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ အေရးႀကီးတဲ့အေၾကာင္း အေမရိကန္ အေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔က အာရွေရးရာ တာ၀န္ခံတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဂၽြန္ စစ္ဖ္တန္ (John Sifton) က ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ အေနနဲ႔ကေတာ့ ပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္မႈ ဥပေဒေတြ ဒီအတိုင္း ဆက္ရွိသင့္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ခုခ်ိန္မွာ ပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို ႐ုပ္သိမ္းတာဟာ မွားယြင္းတဲ့ လုပ္ရပ္ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဒဏ္ခတ္မႈေတြ အၿပီးပိုင္ ႐ုပ္သိမ္းတာ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ သမၼတရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္နဲ႔လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံက ကုန္ပစၥည္းေတြ အေမရိကန္ႏိုင္ငံထဲ တင္သြင္းႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေပးလို႔ရတဲ့ အေျခအေန ရွိပါတယ္။ သမၼတအေနနဲ႔ လတ္တေလာကာလ တစ္ခုအတြက္ ဥပေဒကို သက္ညႇာခြင့္ ေပးထားၿပီး၊ ဒဏ္ခတ္မႈ ဥပေဒေတြကို ဆက္လက္ထားရွိလို႔ ရပါတယ္။ ဒါမွ တကယ္လို႔မ်ား ျမန္မာအစိုးရက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ကတိေပးထားတဲ့အတိုင္း ဆက္လက္ အေကာင္အထည္ မေဖာ္ဘူးဆိုရင္ အခ်ိန္မေရြး ဒီဒဏ္ခတ္မႈေတြကို ျပန္လည္ ခ်မွတ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။”

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ အေမရိကန္ တရား၀င္ အလည္အပတ္ခရီးစဥ္ အဆံုးသတ္တဲ့ေန႔မွာပဲ အေမရိကန္ ထိပ္တန္း ႏိုင္ငံေရးသမားတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ရီပတ္ပလစ္ကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္ လူနည္းစု ေခါင္းေဆာင္ မစ္ခ်္ မက္ေကာနဲလ္ (Mitch McConnell) က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း တိုးတက္လာတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို အသိအမွတ္ ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ ျမန္မာအေပၚ ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းေရး ေထာက္ခံသြားမယ္လို႔ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ဂၽြန္ စစ္ဖ္တန္ (John Sifton) ကေတာ့ ပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္မႈေတြဟာ ႐ုပ္သိမ္းၿပီးရင္ ျပန္လည္ ခ်မွတ္ဖို႔ မလြယ္ကူသလို၊ ျမန္မာအစိုးရဘက္က ေျပာင္းလဲမႈေတြ အျပည့္အ၀ မေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ေသးခင္မွာ ႐ုပ္သိမ္းေပးလိုက္မယ္ဆိုရင္ ျမန္မာအစိုးရကို ဆက္လက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေအာင္ ဖိအားေပးရာ မေရာက္ဘူးလို႔လည္း သံုးသပ္ပါတယ္။
“အခု သူက ပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို အၿပီးပိုင္ ႐ုပ္သိမ္းေစခ်င္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျပႆနာက ဒဏ္ခတ္မႈ ဥပေဒေတြကို အၿပီးပိုင္ ဖယ္ရွားၿပီးမွ ျပန္လည္ ခ်မွတ္ဖို႔ဆိုတာ လြယ္ကူတဲ့ကိစၥ မဟုတ္ပါဘူး။ ကြန္ဂရက္စ္ လႊတ္ေတာ္ တစ္ခုလံုးက ဒါကို လက္ခံ အတည္ျပဳၿပီးမွ ျပန္လည္ ခ်မွတ္ႏိုင္မွာပါ။ ဒီလို ခ်မွတ္ႏိုင္ဖို႔ အလုပ္ေတြ အမ်ားႀကီး လုပ္ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လြယ္ကူတဲ့ကိစၥ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ တကယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းေတြ ရပ္ဆိုင္းသြားမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္လွည့္သြားမယ္ဆိုရင္၊ အဲဒီအခါက်မွ ဒီဥပေဒေတြ ျပန္လည္ ခ်မွတ္ဖို႔ဆိုတာ ပိုၿပီးေတာ့ ခက္ခဲပါလိမ့္မယ္။”

အေမရိကန္ အစိုးရအေနနဲ႔ လုပ္ရပ္ တစ္ခုခ်င္းစီနဲ႔အညီ တု႔ံျပန္ေဆာင္ရြက္မယ္လို႔ ေျပာဆုိထားတဲ့အတိုင္း လုပ္ရပ္အေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့သာ တု႔ံျပန္သင့္တယ္လို႔လည္း လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြက ေထာက္ျပေနတာပါ။ ေလာေလာဆယ္ တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြက ပဋိပကၡေတြ မေျပၿငိမ္းေသးသလို၊ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ အက်ဥ္းသားေတြ ပိုၿပီး မ်ားလာတဲ့ အေျခအေနေတြေတာင္ ရွိေနေသးတယ္လို႔ ၀ါရွင္တန္ဒီစီအေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔ US Campaign for Burma က Myra Dahkapaw က ေျပာပါတယ္။

“တိုင္းရင္းသားေနရာေဒသေတြ၊ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ တိုက္ပြဲရွိေနတာေတြ ရွိေနတုန္းပဲ။ ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္၊ ေျမာက္ ႏွစ္ဘက္စလံုး စစ္ပြဲေတြလည္း ရွိတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ IDP ေတြလည္း မ်ားလာတယ္။ ကရင္ျပည္နယ္နဲ႔ ကရင္နီျပည္နယ္ဘက္မွာလည္း အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လုပ္ထားတယ္။ အခ်ိန္တုိင္း ရြာသူ ရြာသားကိုေတြလည္း သူတို႔ကို ႀကိဳက္သလို သူတို႔ ခိုင္းတယ္။ ဒီထက္ပိုဆိုးတာက အက်ဥ္းသားေတြကို အခ်ဳပ္ထဲမွာ ထား ထားတာက တက႑။ အခု အသစ္ေတြကလည္း အမ်ားႀကီး ထပ္ဖမ္းေသးတယ္။ ရခိုင္ဘက္မွာလည္း ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ဖမ္းထားတာ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္ဘက္မွာလည္း ဖမ္းထားတာေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ သူတို႔ ေျပာတာကေတာ့ ျပည္သူလူထုေတြက ကခ်င္စစ္သားေတြနဲ႔ အဆက္အသြယ္ လုပ္ေနလို႔၊ ကူညီေထာက္ပံ့ေနလို႔ သူတို႔ကို ဖမ္းထားတာတဲ့။ အဲဒါေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ သူတို႔ေျပာတဲ့အတိုင္း သူတို႔မွာ action ဘာမွ မေပၚလာေသးတဲ့အခ်ိန္။ အေမရိကန္ အစိုးရကလည္း သူတို႔ကို လိုက္ေလ်ာေပးေနတယ္။ Action for Action မဟုတ္ေတာ့ဘူး။”

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မၾကာေသးခင္ကစလို႔ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ရွိလာခ်ိန္ကစလို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုဟာလည္း ျမန္မာအေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို တျဖည္းျဖည္း ျပန္လည္ ေျဖေလ်ာ့ ေပးလာေနတာမွာ၊ အခုေနာက္ဆံုး ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ အေမရိကန္ တရား၀င္ အလည္အပတ္ ခရီးစဥ္အၿပီးမွာေတာ့ ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ဆက္လက္ သက္တမ္းမတိုးေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ သေဘာထားေတြ အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြၾကားမွာ ထြက္ေပၚေနတာ ျဖစ္ပါတယ္ရွင္။

No comments: