စိတ္ပုတီးႏွင့္ကုသိုလ္ မလြဲမွားေစလို -

ကက္သလစ္ဘာသာ တြင္ စိတ္ပုတီး (Rosray)ဆုိတဲ့ စကားလံုးဟာ လက္တင္ ဘာသာစကား (Rosarium) ႐ိုဆားစရီယြမ္ကေန ဆင္းသက္လာၿပီး ႏွင္းဆီပန္းဥယ်ာဥ္လုိ႕ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႕ လက္ရွိစိတ္ပုတီးစိပ္နည္းဟာ ေရွးယခင္ကတည္းက တည္ရွိခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ တစ္ဆင့္ၿပီး တစ္ဆင့္ ေျပာင္းလဲလာၿပီးမွသာ အခုလုိ စိတ္ပုတီးစိပ္နည္းအျဖစ္ တည္ရွိလာပါတယ္။ခရစ္ႏွစ္ ၁၄၁၀ နဲ႕ ၁၄၃၉ ေတြ မွာေတာ့ ပ႐ူးဆီရာက "ကာသူဆီယန္ အသင္း၀င္" ေဒါမိနစ္ကေန သခင္ေယဇူးနဲ႕ မယ္ေတာ္သခင္မတို႕ရဲ႕ ဘ၀ျဖစ္စဥ္ ကမၼဌာန္းေထာက္႐ႈခ်က္ေတြကို အာေ၀မာရီယားေမတၱာ (၅၀)နဲ႕ ေပါင္းၿပီး ရြတ္ဆို သဒၶါၾကည္ညိဳျခင္းကို စတင္ခဲ့ပါတယ္။ အသင္း၀င္ ကားလ္ကာမွ ဟင္နရီက အာေ၀မာရီယားေမတၱာ (၅၀) ကို ၁၀-ပုဒ္စီ ခြဲၿပီး ေမတၱာ(၁၀)ပုဒ္စီ အၾကား၊ ေကာင္းကင္ဘံုေမတၱာတစ္ပုဒ္နဲ႕ ခမည္းေတာ္၊ သားေတာ္နဲ႕ သန္႕ရွင္းေသာ၀ိညာဥ္ေတာ္အား ဘုန္းေတာ္ဂုဏ္ေတာ္ရွိပါေစေသာ ဆုိတဲ့ေမတၱာကို ရြတ္ဆိုဖုိ႕ ထည့္သြင္းခဲ့တာပါ။ ဒါ႕အျပင္ ၁၉၁၇ ခုႏွစ္ ဖာတီမာၿမိဳ႕မွာ ကေလး (၃)ေယာက္ကုိ မယ္ေတာ္ ထင္ရွားျပစဥ္က သင္ၾကားေပးခဲတဲ့ "အိုသခင္ေယဇူး၊ ကြၽႏ္ုပ္တို႕၏ အျပစ္မ်ားကို ခြင့္လႊတ္ေတာ္မူပါ၊ ငရဲမီးဒဏ္မွ ကြၽႏ္ုပ္တုိ႕ ကယ္ေတာ္မူပါ၊ ၀ိညာဥ္မ်ားအားလုံး အထူးသျဖင့္ ကုိယ္ေတာ္၏သနားျခင္းကုိ လုိအပ္ေနေသာ ၀ိညာဥ္မ်ားကုိ မုိးေကာင္းကင္သုိ႕ ပုိ႕ေဆာင္ေတာ္မူပါ " ဆုိတဲ့ ေမတၱာကိုလည္း စိတ္ပုတီးစိပ္ရာမွာ ထည့္သြင္းလာခဲ့ၾကပါတယ္။ ၁၆ ရာစုေရာက္မွပဲ စိတ္ပုတီးစိပ္ရာမွာ ဆိုရတဲ့ ေမတၱာေတြဟာ စနစ္တက်ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။

၁၅၇၁ ေအာက္တိုဘာ (၇)ရက္ မွာ ခရစ္ယာန္မ်ားနဲ႕တူရကီလူမ်ိဳးေတြ စစ္ျဖစ္ၾကတဲ့ ေလပန္းတို (Lepoanto) ေရေၾကာင္းတိုက္ပြဲမွာ ခရစ္ယာန္ေတြဖက္က စစ္သားမ်ားဟာ စိတ္ပုတီးစိပ္ကာ တိုက္ခိုက္ခဲ့လုိ႕ တူရကီလူမ်ိဳးေတြ အေရးနိမ့္သြားၾကၿပီး စိတ္ပုတီးတန္ခိုးနဲ႕ ခရစ္ယာန္မ်ား တိုက္ပြဲေအာင္လံလႊင့္ထူ ႏိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီလုိ စိတ္ပုတီးတန္ခိုးနဲ႕ ေအာင္လံလႊင့္ထူႏိုင္ခဲ့တဲ့ ေအာက္တိုဘာလ (၇)ရက္ေန႕ကို ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီး ပဥၥမေျမာက္ ပီဦး (Pope Pius V) က "အလြန္သန္႕ရွင္းေသာ စိတ္ပုတီးပြဲေန႕" အျဖစ္ႏွစ္စဥ္ က်င္းပသြားၾကဖုိ႕ သတ္မွတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဟိႏၵဴ တို႔က စိတ္ပုတီးကို { ဇပၸမာလာ } ဟု ေခၚၾကသည္...{ ဇပၸ = ရြတ္ဆိုျခင္း - သရဇၥ်ယ္ျခင္း .. မာလာ = ပန္း - သို႔မဟုတ္ - အစဥ္အတန္း } ဟူ၍ အဓိပၸါယ္ ရေပသည္.. ဇပၸမာလာ ၏ အဓိပၸါယ္မွာ  တစ္ခုခု ကို ရြတ္ဆိုေသာအခါ အႀကိမ္ေပါင္းကို မွတ္သားရန္ အတြက္ သီကံုးထားသည္႔ အရာ၀တၳဳ ျဖစ္သည္..ဟိႏၵဴ ဘာသာတြင္ ဗိႆႏိုး ဂိုဏ္း၀င္တို႔သည္ - ၁၀၈ - လံုး ပုတီးကို အသံုးျပဳေလ႔ ရွိၾကသည္... ျမန္မာ တို႔ ကလည္း - ၁၀၈ - လံုးကိုပင္ အသံုးမ်ားၾကသည္... ျမန္မာ ႏိုင္ငံတြင္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ ၀င္တို႔သည္ မည္သည္႔ေခတ္က စတင္သံုးခဲ႔သည္ဟု မသိရေပ...ပုဂံေခတ္ အပါယ္ရတနာ လိုဏ္ဂူ ဘုရား၀င္းအတြင္း၌ ေတြ႔ရသည္႔ နံရံ ေဆးေရး အေထာက္အထားမ်ားအရ ဟိႏၵဴ ရေသ႔ႀကီးမ်ားဟု ယူဆရေသာ ရေသ႔ႀကီးမ်ား ပံုတို႔၌ စိတ္ပုတီးမ်ားကို ကိုင္ေဆာင္ ထားၾက၏

ျမတ္စြာဘုရား၏ သာသနာေတာ္သို႔ ၀င္သည့္အခါ သာသနာ့၀န္ထမ္း ရွင္ရဟန္းေတြ အသံုးျပဳဖို႔ သာသနာ့အသံုးအေဆာင္ပစၥည္းေတြအျဖစ္ ပရိကၡရာ ရွစ္ပါးကို ဘုရားရွင္ ခြင့္ျပဳေတာ္မူခဲ့၏။ ထို ၈-ပါးမွာ သပိတ္, သင္းပိုင္, ဧကသီ, ဒုကုဋ္ ( ႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီး ) , ခါးပန္းႀကိဳး, သင္တုန္းဓား, အပ္, ေရစစ္-တို႔ ျဖစ္သည္။ ဤသာသနာ့အသံုးအေဆာင္ပစၥည္း ပရိကၡရာ ၈-ပါးထဲမွာ စိပ္ပုတီးမပါသည့္အတြက္ စိပ္ပုတီးသည္ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာ၏ ကိုယ္ပိုင္ဘာသာေရး အသံုးအေဆာင္ပစၥည္းတခုမဟုတ္ေၾကာင္း ထင္ရွားသိသာေပသည္။

အမွန္ဆိုရေသာ္ စိပ္ပုတီးသည္ ဟိႏၵဴျဗဟၼဏဘာသာမွ တႏၲရ မႏၲရ ဂိုဏ္းသားတို႔၏ ကိုယ္ပိုင္အသံုးအေဆာင္ပစၥည္းျဖစ္၏။ ဂါထာမႏၲရားေတြကို မန္းမႈတ္၊ ရြတ္ဖတ္၊ သရဇၩာယ္သည့္အခါ အေခါက္ေရကို တိတိက်က်သိရေအာင္ သူတို႔စိပ္ပုတီးကို အသံုးျပဳၾကျခင္းျဖစ္သည္။

စႏၵရားသည္ ျမန္မာတို႔  တီထြင္ေသာ ပစၥည္း မဟုတ္ေသာ္လည္း ျမန္မာေတးကို တီးခတ္ရန္အတြက္ အသံုးျပဳခဲ႔ၾကသည္ကိ္ု မွတ္ယူႏိုင္ေပသည္.... သို႔ရာတြင္ အခ်ိဳ႕ ပုဂၢိဳလ္တို႔သည္ စိပ္ပုတီးႏွင္႔ ပတ္သက္၍ ယံုၾကည္မႈ အပို အကဲမ်ားျဖစ္လာပါသည္ .... နံ႔သာပုတီး .. ၿဂိဳဟ္တိုင္ပုတီး.. ဓါတ္သားပုတီး .. ပန္းေပါင္းပုတီး..   ဂမုန္းေပါင္းပုတီး.. စသည္တို႔ျဖင္႔ စိတ္ကူးေပၚရာ တီထြင္၍ အသံုးျပဳလာၾကသည္... စိပ္ပုတီး၏ တန္ခိုးကိုလည္း အမ်ိဳးမ်ိဳး ယံုၾကည္လာၾကသည္.. ပုတီးကိုေရစိမ္ေသာက္လွ်င္ ဘာေရာဂါ ေပ်ာက္မည္ .. စသည္မ်ိဳး ျဖစ္၏ .. အခ်ိဳ႕ ပုဂၢိဳလ္တို႔ကလဲ  ပုတီးေခါင္းမွ ႀကိဳးအဖ်ားကို ကိုင္ကာ အသက္၀င္လာသေယာင္ ထင္ေအာင္ ...ေတာင္ရမ္း ေျမာက္ရမ္း လုပ္ျပီး ပရမ္းပတာ ေဟာကိန္းျဖင္႔ လုပ္စားေနၾကသည္.. ဤ ယံုၾကည္မႈမ်ိဳးကား သဘာ၀လြန္ ယံုၾကည္မႈ ျဖစ္လာေသာေၾကာင္႔ အစြန္းေရာက္ခဲ႔ ေလၿပီ... လူတို႔သည္ ဘ၀ ႏွင္႔ ဘ၀ ခံစားမႈအတြက္ အာသာရမၼက္ ျပင္းစြာ လုပ္ကိုင္ေနၾကသည္.. အာသာရမၼက္အတြက္  ကိုးကြယ္ရာကို ရွာေဖြ ဆည္းကပ္ေနၾကသည္.. ယံုၾကည္စရာကို ရွာေဖြ လက္ခံေနၾကသည္.. ယုတၱိရွိ -  မရွိ အသိဥာဏ္ျဖင္႔ အျမင္မွန္ မရႏိုင္ခဲ႔ၾကေပ..  ဤ ကဲ႔သို႔ ယုတၱိမဲ႔ ကိုးကြယ္မႈ ႏွင္႔ ယံုၾကည္မႈ မ်ားကို ေထရ၀ါဒက ျငင္းပါယ္ထားေလသည္.....

ေထရ၀ါဒ အျမင္ႏွင္႔ ဆန္႔က်င္သည္႔ ဤ ယုတၱိမဲ႔ အေတြးအျမင္တို႔ ကို ကိုယ္ပိုင္ဥာဏ္ ျဖင္႔ ယွဥ္ကပ္၍  သံုးသပ္ၾကပါ စို႔.......

ရွာေဖြစုေစာင္းတင္ျပသူ

မင္းညိဳေအာင္

အရွင္သုနႏၵာလကၤာရ ႏွင့္ မန္းေက်ာ္ေက်ာ ္တို ့၏ FaceBook , Blogs တို ့မွ စုေစာင္းတင္ျပပါတယ္။