ရခုိင္ပဋိပကၡ အစုိးရရဲ႕ အားနည္းခ်က္အျဖစ္ HRW ေ၀ဖန္


 




ေက်ာ္သိခၤ      22.04.2013 (VOA)
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္က ဗုဒၶဘာသာ နဲ႔ မူဆလင္ေတြအၾကား ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡေတြမွာ မူဆလင္ေတြအေပၚ လူမ်ိဳးတံုးတဲ့အထိ အၾကမ္းဖက္မႈ က်ဴးလြန္ခဲ့ၾကၿပီး၊ အခုလို က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့အထဲမွာ အာဏာပိုင္ေတြဘက္က အားေပးအားေျမႇာက္ ျပဳတာေတြ႐ွိခဲ့တယ္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ HRW က ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာအစုိးရ အာဏာပုိင္ေတြကေတာ့ ဒီအစီရင္ခံစာဟာ ျပည့္စုံမႈမရွိတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္သာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ပယ္ခ်ခဲ့ၾကတာပါ။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ကိုေက်ာ္သိခၤက တင္ျပထားပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡေတြမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြက မူဆလင္ေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္ သတ္ျဖတ္မႈေတြ က်ဴးလြန္ရာမွာ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြပါ ပါ၀င္ပတ္သက္ခဲ့တယ္ဆိုၿပီး HRW လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ “All You Can Do Is Pray - ဆုေတာင္းယံုကလြဲၿပီး ဘာမွမလုပ္ႏိုင္ဘူး” လို႔ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာက အခုလို ေျပာဆိုလိုက္တာပါ။

အစုိးရက ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားတာကုိ ဟန္႔တားဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းခဲ့တဲ့ အရိပ္အေယာင္ေတြလည္း မေတြ႔ခဲ့ရဘူးလုိ႔ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ ႏုိင္ငံျခား သတင္းစာဆရာမ်ား အသင္းတုိက္မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာ ႐ွင္းလင္းပြဲမွာ HRW ရဲ႕ အာ႐ွေရးရာ လက္ေထာက္ တာ၀န္ခံ ေဖးလ္ ေရာဘတ္စန္ (Phil Robertson) က ေျပာခဲ့တာပါ။

“အၾကမ္းဖက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တာ၀န္႐ွိသူေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆး၊ အေရးယူတာမ်ိဳး အစိုးရဘက္က လုပ္ေဆာင္တာကို မေတြ႔ရေသးပါဘူး။ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္တုန္းက အစိုးရရဲ႕ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔ေတြက တားဆီးတာမ်ိဳး မ႐ွိသလို၊ ဒီအထဲမွာေတာင္ ပါ၀င္ပတ္သက္ခဲ့တာေတြ ႐ွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အသတ္ခံရတဲ့သူေတြရဲ႕ ႐ုပ္အေလာင္းေတြကို ေနရာ ၄ ခုမွာ ေျမျမႇဳပ္ၿပီး အစေဖ်ာက္တဲ့ဟာမွာ ဒီအာဏာပိုင္ေတြကိုယ္တိုင္ ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲတာမ်ိဳး (ဒါမွမဟုတ္) ကိုယ္တိုင္ပါ၀င္ၿပီး ေျမျမႇဳပ္တာမ်ိဳးေတြကို HRW အေနနဲ႔ ေလ့လာေတြ႔႐ွိထားပါတယ္။”

ျမန္မာအစုိးရရဲ႕ ေျပာခြင့္ရသူ ဒုတိယ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္ ကေတာ့ အစုိးရအေနနဲ႔ စုံစမ္းေရး ေကာ္မရွင္တရပ္ ဖဲြ႔စည္းထားၿပီး၊ စနစ္တက် စုံစမ္းမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေနသလုိ HRW ရဲ႕ အစီရင္ခံစာဟာ တဖက္သတ္ သတင္းေတြကုိ အေျခခံထားတာမို႔ ျပည့္စုံမႈ မရွိဘူးဆုိၿပီး Facebook အင္တာနက္ လူမႈကြန္ရက္ေပၚမွာ တံု႔ျပန္ထားတာပါ။ ဒီလုိပဲ အစီရင္ခံစာမွာ သုံးႏႈန္းထားတာေတြကုိလည္း လက္မခံႏုိင္ဘူးလုိ႔ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မ႐ွင္ရဲ႕ ဥကၠ႒ ဦး၀င္းမရ ကလည္း HRW ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာ မ်ဳိးျပဳတ္ေအာင္ သုတ္သင္တယ္လုိ႔ ရည္ညႊန္းေဖာ္ျပထားတဲ့ အသုံးအႏႈန္းေတြဟာ လက္ေတြ႔မဆန္ဘူးလုိ႔ ေျပာပါတယ္။

“ေယဘုယ်အားျဖင့္ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ethnic cleansing ဆိုတာက ေတာ္ေတာ္ေလးကို ျပင္းထန္တဲ့ အေနအထားမွာ ႐ွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ေယဘုယ် အားျဖင့္ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ conflict area ေတြမွာ ဆိုရင္ေပါ့ေနာ္ ဒီလိုပဲ စြပ္စြဲတဲ့ေနရာမွာ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ စြပ္စြဲၾကတဲ့အခါမွာ ethnic cleansing ျပဳလုပ္ တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ တဖတ္သတ္ စြပ္စြဲတာမ်ိဳးေလးေတြ ႐ွိပါတယ္။ ဒီလိုဥစၥာမ်ိဳးက တကယ္ ျဖစ္ မျဖစ္ ဆိုတာကေတာ့ တကယ္ တိတိက်က် စံုစမ္းစစ္ေဆးတဲ့ အခါက်မွသာလွ်င္ ဒါမ်ိဳးကို သိ႐ွိႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ ဆုိတဲ့အခါမွာလည္း တိုက္ခုိက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားတယ္၊ ျပႆနာေတြ ျဖစ္ေနတဲ့ေနရာမ်ိဳးမွာက်ေတာ့ တိုက္႐ိုက္၀င္လို႔ မရတဲ့ အခက္အခဲေလးေတြလည္း ႐ွိတယ္။ ဒါ ေယဘုယ်အားျဖင့္ပဲ က်ေနာ္ သံုးသပ္ေျပာဆိုတာပါ”

HRW ကေတာ့ စာမ်က္ႏွာ ၁၅၆ မ်က္ႏွာရွိတဲ့ အစီရင္ခံစာကုိ မ်က္ျမင္ေတြ႔သူေတြ အပါအ၀င္ လူေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ကုိ ေမးျမန္းစုံစမ္းထားတဲ့အေပၚ အေျခခံ ျပဳစုထားတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

လူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႔ HRW ကေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာ က်ဴးလြန္ခဲ့ၾကတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ ႏိုင္ငံတကာက သီးျခားလြတ္လပ္တဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မ႐ွင္ တရပ္ကို ခြင့္ျပဳဖို႔လည္း ေတာင္းဆိုခဲ့သလုိ၊ ပဋိပကၡအတြင္း အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရသူေတြ ေနရပ္ျပန္ႏုိင္ေအာင္ အစိုးရက စီစဥ္ဖုိ႔လည္း တိုက္တြန္းထားပါတယ္။

ျမန္မာအစုိးရေတာ့ လူေပါင္း ၂၀၀ ေလာက္ ေသဆုံးၿပီး ၁ သိန္းေက်ာ္ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း ပဋိပကၡေတြကုိ စုံစမ္းစစ္ေဆးဖုိ႔ ေကာ္မရွင္ ဖဲြ႔စည္းထားေပမဲ့ အစီရင္ခံစာ အျပည့္အစုံေတာ့ မထုတ္ျပန္ေသးပါဘူး။ မူဆလင္ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေရႊေမာင္ ကေတာ့ အစုိးရရဲ႕ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ ထြက္ေပၚလာရင္ အားလုံး အျမင္ ရွင္းသြားႏုိင္တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

“ဒီစကားလံုး အသံုးအႏံႈး အေနအထားက ဒီ HRW က သူတို႔ဘာသာ သူတို႔ စံုစမ္းၿပီးမွ ထုတ္တဲ့ report ဆိုေတာ့ အဲ့ဒီအေပၚမွာ က်ေနာ္က ဘာမွ မွတ္ခ်က္ေတာ့ မေပးလိုဘူး ေပါ့ေနာ္။ ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ တခ်ိဳ႕က အထင္အျမင္ လႊဲမွားမႈလည္း ျဖစ္မွာပဲေလ”

HRW အစီရင္ခံစာထဲမွာေတာ့ ျမန္မာအစုိးရရဲ႕ လုံၿခံဳေရး တပ္ဖဲြ႔ေတြ၊ ေဒသခံ အာဏာပုိင္ေတြကပါ လူနည္းစု မူဆလင္ေတြအေပၚ တုိက္ခုိက္မႈေတြကုိ ဟန္႔တားဖုိ႔ ပ်က္ကြက္ခဲ့သလုိ၊ အားေပးအားေျမႇာက္ လုပ္ခဲ့တာေတြေတာင္ ရွိတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

အစီရင္ခံစာ ျပဳစုသူတဦးလည္းျဖစ္၊ HRW ရဲ႕ အတိုင္ပင္ခံလည္းျဖစ္တဲ့ မတ္ စမစ္ (Matt Smith) ကေတာ့ အစုိးရရဲ႕ ကုိင္တြယ္ပုံေတြ အားနည္းခ်က္ ရွိေနတာကုိ သိသိသာသာ ေတြ႔ရတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

“အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အေပၚ ႐ွင္း႐ွင္းလင္းလင္း သတိေပးခ်က္ေတြ ထုတ္ျပန္ရမယ့္အစား၊ အစိုးရ အာဏာပိုင္ေတြ ကိုယ္တုိင္က ဒီကိစၥကို ၾကား၀င္ေျဖ႐ွင္းေပးၿပီး တားျမစ္တာမ်ိဳး မ႐ွိခဲ့တဲ့အျပင္ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔ေတြနဲ႔ အာဏာပုိင္ေတြကိုယ္တိုင္ ဗလီေက်ာင္းေတြကို ဖ်က္စီးပစ္တာမ်ိဳး၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြဆီကို ေထာက္ပံ့ေပးတဲ့ လူသားခ်င္း စာနာမႈ အကူအညီေတြကို ပိတ္ဆို႔ တားဆီးတာမ်ိဳးေတြ လုပ္ပါတယ္”

ဒီလုိအေျခအေနေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တုိးတက္တဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြ သိသိသာသာ ေတြ႔ျမင္လာရၿပီဆုိၿပီး ဥေရာပသမဂၢ (EU) ကေတာ့ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ဆုိင္းငံ့ထားတာကုိ အၿပီးတုိင္ ဖယ္ရွားဖုိ႔ စဥ္းစားေနတာဟာ ေစာလြန္းရာ ေရာက္တယ္လုိ႔လည္း HRW က ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။

ျမန္မာအစုိးရ ေျပာခြင့္ရသူ ဦးရဲထြဋ္ကေတာ့ EU က ေဆြးေႏြးဆုံးျဖတ္ဖုိ႔ ရွိေနခ်ိန္မွာ အခ်ိန္ကုိက္ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ HRW ရဲ႕ အစီရင္ခံစာဟာ သံသယ ျဖစ္စရာ ေကာင္းတယ္လုိ႔လည္း မွတ္ခ်က္ေပးေျပာဆုိခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

No comments: