တေကာင္း (ဗဟုသုတ-သမိုင္း)
တေကာင္းၿမိဳ႕သည္ ျမန္မာ့သမိုင္း၊ ပံုျပင္ႏွင့္ မိ႐ိုးဖလာ
ယံုၾကည္ခ်က္မ်ားအရ ေရွးေဟာင္းျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ထင္ရွားေသာ
ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ျဖစ္ခဲ့သည္။ မႏၲေလးၿမိဳ႕မွ ဧရာဝတီျမစ္ကို ဆန္တက္ေသာအခါ ျမစ္အေရွ႕ဘက္ကမ္း ေျမျပန္႔ေဒသတြင္ တည္ရွိသည္။
ေခၚတြင္ပံု
တေကာင္းျပည္၏ အမည္ကို-
- ကကုသန္ဘုရားလက္ထက္ေတာ္၌ သံသယပူရ၊
- ေကာနဂံုဘုရားလက္ထက္ေတာ္၌ ရဌပူရ၊
- ကႆပဘုရားလက္ထက္ေတာ္၌ သင္းတြဲဟု တြင္ၿပီး
- ေဂါတမဘုရားရွင္လက္ထက္ေတာ္၌ကား တေကာင္းဟူ၍ အမည္တြင္ေၾကာင္း မွန္နန္းရာဇ၀င္ေတာ္ႀကီး၌ ပါရွိေလသည္။
တေကာင္းကို တိုင္ကြန္ ဟူ၍ တ႐ုတ္အသံျဖင့္ ေခၚေ၀ၚေၾကာင္း
သိရေသာ္လည္း အဓိပၸါယ္ရင္းျမစ္ကိုကား ေဖၚျပထားျခင္း မရွိသျဖင့္ မသိရေခ်၊
ထို႔အျပင္ ျမန္မာစြယ္စံုက်မ္း (တြဲ-၄၊ စာ-၁၉၈)၌ တေကာင္းဟူေသာအမည္မွာ
ရွမ္းဘာသာစကားျဖင့္ စည္ကူးတို႔ ဟု အဓိပၸါယ္ရရွိေၾကာင္း သိရသည္။ ရွမ္းဘာသာျဖင့္ ဆိုလိုရင္း အဓိပၸါယ္မွာ တ + ေကာင္းဟူေသာစကားရပ္တြင္
တ မွာ ကူးတို႔ဆိပ္ျဖစ္ၿပီး ေကာင္း မွာ အစုအပံု (၀ါ) ကုန္ပစၥည္းမ်ား
စုပံုရာ ကူးတို႔ဆိပ္ ဟူ၍ပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရေလသည္။ *(ကသာကံဆက္၊ စာ-၈၉)
မွန္နန္း(ပ-တြဲ)စာ-၂၉၈
တေကာင္း = အခြန္အေကာက္ ေတာင္းရာဌာန
ေက်ာက္စာ အေထာက္အထား
တေကာင္းၿမိဳ႕သည္ ပုဂံေခတ္၌ အေရးပါ အရာေရာက္ေသာ နယ္ျခားၿမိဳ႕နယ္တစ္ခု
ျဖစ္ခဲ့ဟန္ရွိသည္။ မွန္နန္းရာဇ၀င္ေတာ္ႀကီး၌ အေနာ္ရထာ မင္းေစာသည္
နယ္ျခားၿမိဳ႕ ၄၃-ၿမိဳ႕ကို တစ္ၿပိဳင္နက္ တစ္ခ်က္တည္းစ၍ တည္ေစရာ၌
တေကာင္းၿမိဳ႕သည္လည္း တစ္ၿမိဳ႕အပါအ၀င္ ျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္း ေရးသားေဖၚျပထားသည္ကို
ေတြ႔ရေလသည္။ ထို႔ျပင္ ပုဂံေခတ္တြင္ ေရးထိုးေသာ ေက်ာက္စာမ်ား၌လည္း ပုဂံျပည္၏
အက်ယ္အ၀န္း နယ္နိမိတ္ကို ေဖၚျပရာ၌ ေမႅစ္ၾသတၱာတေကာင္၊ ငေဆာင္ခ်ံ ဟူ၍၎၊ တေကာင္းလွပ္ကာသုႀကီး၊ လက္ခါနာလက္၀ယ္၊ တေကာင္စစ္ထိုင္ေသာ ၊ တေကာင္ဥယန္ေမႅ ၊
ျမန္မာအစ၊ တစ္ေကာင္းက ဟု ျမန္မာတို႔ဆိုရိုးစကား
ရွိသည္။ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ တေကာင္းမင္းဆက္ စတင္တည္
ေထာင္သည့္ေခတ္သည္ ျမန္မာသမိုင္း၏ အစျဖစ္သည္ဟု
သမိုင္းဆရာတို႔ယူဆၾက၏။ ျမန္မာနိုင္ငံ ပထဝီႏွင့္ သမိုင္း
မဟာရာဇဝင္၌ တေကာင္းသည္ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရား
လက္ထက္ကပင္လၽွင္ တေကာင္းဟု တြင္ေၾကာင္းေဖာ္ျပသည္။
မဇၩိမေဒသ သာကီယအႏြယ္ျဖစ္ေသာ အဘိရာဇာမည္ေသာ မင္း
သည္ တေကာင္းျပည္ႀကီးကို လက္မြန္တည္ေၾကာင္းလည္းဆို
သည္။ တေကာင္းသည္ မႏၲေလးမွ ဧရာဝတီျမစ္ကိုဆန္တက္
ေသာ္ ျမစ္အေရွ႕ဘက္ကမ္းေျမျပန႔္ေဒသတြင္ တည္ရွိသည္။ ယခု
အခါ ကသာခရိုင္အတြင္း၌ အိမ္ေျခအနည္းငယ္မၽွရွိေသာ ရြာ
ကေလးသာ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ေရွးေခတ္က ၿမိဳ႕ရိုးေဟာင္းမ်ား
ႏွင့္ ေစတီေဟာင္းမ်ားကို ယခုတိုင္ ေတြ႕နိုင္ေသး၏။ တေကာင္း
၏ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ႏွင့္ အေနာက္ဘက္တို႔တြင္ ေရႊစည္းခုံ၊
ေရႊေစတီ၊ ေဗာင္းေတာ္က်စေသာ ေစတီေဟာင္းမ်ားရွိသည္။
တေကာင္းျပည္ကို သင္းတြဲျပည္ဟုလည္းေခၚၾကေသး၏။
တေကာင္းကို စတင္တည္ေထာင္သည့္အခ်ိန္က ျမန္မာနိုင္ငံ
အထက္ပိုင္းတြင္ အေရွ႕ဘက္၌ ပ်ဴလူမ်ိဳး၊ အေနာက္ဘက္၌
ကမ္းယံလူမ်ိဳး၊ ေျမာက္ဘက္၌သက္လူမ်ိဳး၊ ဧရာဝတီ၊ စစ္
ေတာင္း၊ သံလြင္ျမစ္ဝွမ္းတို႔တြင္ မြန္လူမ်ိဳးမ်ားရွိႏွင့္ၾကၿပီဟု
သမိုင္းဆရာတို႔ယူဆၾကသည္။ ထိုအခါက ျပည္ၿမိဳ႕သည္
ပင္လယ္ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕ျဖစ္သည္ဟုလည္း မွတ္ယူၾကသည္။
တေကာင္းဟူေသာအမည္မွာ ရွမ္းဘာသာျဖင့္ 'စည္ကူးတို႔'ဟု
အဓိပၸါယ္ရသည္။
သာကီဝင္မင္း အဘိရာဇာ၌ သားေတာ္ႏွစ္ပါးရွိသည္။
သားငယ္ျဖစ္ေသာ ကံရာဇာငယ္သည္ တေကာင္းထီးနန္းကို
ဆက္ခံလာေသာအခါ၊ သားႀကီးကံရာဇာႀကီးမွာ အလုံးအရင္းႏွင့္
တေကာင္းမွဧရာဝတီျမစ္ကို စုန္ခဲ့၍၊ ခ်င္းတြင္းျမစ္ကိုဆန္တက္
ကာ၊ ကေလးေက်းေတာင္ညိဳအရပ္၌ ေျခာက္လ ဗိုလ္ဝင္ခံ
သည္။ ထိုေနာက္ ကစၸနဒီျမစ္အေရွ႕ဘက္၌ ေက်ာက္ပန္း
ေတာင္းၿမိဳ႕ကို တည္ေထာင္စိုးစံသည္။ ထိုကမွ ရခိုင္ျပည္တြင္
မင္းဆက္ျပတ္ေနေသာ ဓညဝတီၿမိဳ႕ေဟာင္းကို သိမ္းယူ၍
အုပ္ခ်ဳပ္သည္။ အဘိရာဇာမင္းမွစ၍ေရေသာ္၊ ၃၃ ပါးေျမာက္
ဘႏၷကမင္းလက္ထက္တြင္ တ႐ုတ္တို႔ဝင္ေရာက္ေႏွာင့္ယွက္
သျဖင့္ တေကာင္းျပည္ပ်က္သည္။ ဘႏၷမင္းနတ္ရြာစံေသာအခါ၊
မိဖုရားနာဂဆိန္သည္ ေနာက္လိုက္ဗိုလ္ပါတို႔ႏွင့္ က်န္ရစ္၏။
တေကာင္းကို ဒုတိယအႀကိမ္ တည္ေထာင္သူကား အိႏၵိယ
ျပည္ေျမာက္ပိုင္းမွ ဓဇရာဇာဆိုသူ သာကီဝင္မင္းျဖစ္၍၊ ထိုမင္း
သည္ ဘႏၷမင္း၏မိဖုရား နာဂဆိန္ႏွင့္ဆုံဖက္၍ စိုးစံသည္။
ထိုမင္းမွစ၍ မင္းေပါင္း ၁၇ ပါး တစ္ေကာင္းတြင္ စိုးစံၾက
သည္။ ထိုသို႔ျဖင့္ တေကာင္းတြင္ မင္းေပါင္း ၅ဝ စိုးစံခဲ့ဘူး
ေလသည္။
ကိုးကား
- ေဒါက္တာသန္းထြန္း ေရး ျမန္မာသမိုင္းနိဒါန္း
- ဦးသန္းေဆြ(သုေတသန၀န္ေထာက္၊ ေရွးေဟာင္းသုေတသန ဌာနခြဲ၊ ရန္ကုန္)၏ တေကာင္းၿမိဳ႕ေဟာင္း အပိုင္း(၁)
- ျမန္မာ့စြယ္စုံက်မ္း၊ အတြဲ(၄)