အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ၀ါရွင္တန္ဒီစီ ၿမိဳ႕ေတာ္မွာရွိတဲ့ Holocaust Memorial ျပတိုက္က ျမန္မာ့ ဒီမို ကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေနာက္ သီတင္းပတ္ ဗုဒၶဟူး ဧၿပီလ ၁၈ ရက္ေန႔မွာ အဲလိ ဗီဇယ္လ္ (Elie Wiesel) ဆုခ်ီးျမႇင့္ဖို႔ရွိပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီမိုကေရစီေရး အတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ မဆုတ္မနစ္ စြန္႔လႊတ္ အနစ္နာခံ ေဆာင္ရြက္မႈေတြအတြက္ အခုလို ဆုခ်ီးျမႇင့္တာျဖစ္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ အျပည့္စံုကို မခင္ျဖဴေထြးက ေျပာျပေပးပါမယ္ရွင္။
Elie Wiesel ဆုဟာ အမုန္းတရားေတြကို ဆန္႔က်င္ၿပီး လူသား မ်ိဳးႏြယ္ေတြ အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္မႈေတြ မျဖစ္ရေလေအာင္ ဟန္႔တားကာကြယ္ရင္း လူသားတို႔ရဲ႕ ဂုဏ္ သိကၡာ တိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ႀကိဳးပမ္းေနသူေတြကို ေပးအပ္တဲ့ Holocaust ျပတိုက္ရဲ႕ အျမင့္ဆံုး ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဆု ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာတ၀ွမ္းက ဒီလို လူမ်ိဳးေတြကို ႏွစ္စဥ္ ခ်ီးျမႇင့္လာတာမွာ ဒီႏွစ္ေတာ့ ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေပးအပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။
စစ္အာဏာရွင္ကို တြန္းလွန္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ စိတ္ဓာတ္နဲ႔သတၱိဟာ အတုယူစရာ ျဖစ္တယ္လို႔ Holocaust Memorial ျပတိုက္ကို ထူေထာင္သူတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ Elie Wiesel က ေျပာပါတယ္။
“သူဟာ အေကာင္းဆံုး စံနမူနာ၊ အေတြးအေခၚေတြရွိတဲ့ ထူးျခားတဲ့ လူသားတစ္ေယာက္ပါ။ ဒီလို စံထားစရာေတြ အေတြးအေခၚေတြ ဟာလည္း သူ႔တကိုယ္ရည္အက်ိဳးအတြက္ မဟုတ္ဘဲ သူ႔ရဲ႕ တိုင္းျပည္အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ကို ကမၻာေပၚက အမ်ိဳးသား အမ်ိဳးသမီး လူသားတုိင္း ခံစားၾကရတာေတြကို ေတြ႔ရတဲ့အခါတိုင္း  က်ေနာ့္ စိတ္ထဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို အၿမဲလိုလို ေတြးျမင္မိပါတယ္။ ကူညီေဆာင္ရြက္ဖို႔ တာ၀န္ရွိတယ္လို႔ ခံစားရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔အတူ အားလံုးက ရပ္တည္ေနတယ္ ဆိုတာကို သိေစခ်င္ပါတယ္။”
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ တရားမွ်တမႈေတြ ရွိလာဖို႔အေရး မဆုတ္မနစ္ စြန္႔လႊတ္အနစ္နာခံ လႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္ေနသူ ျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း ဒီ Holocaust Memorial ျပတိုက္ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထား ပါတယ္။ ဒုတိယကမၻာစစ္ ကာလအတြင္း နာဇီဂ်ာမဏီတို႔ရဲ႕ လက္ခ်က္နဲ႔ ဂ်ဴးလူမ်ိဳး သန္းနဲ႔ခ်ီ သတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရတဲ့ သမိုင္း၀င္ အျဖစ္အပ်က္ေတြကို အမ်ားျပည္သူ ေလ့လာ ၾကည့္႐ႈႏုိင္ဖို႔ Holocaust Memorial ျပတုိက္ကို ၁၉၉၃ ခုႏွစ္မွာ စတင္ဖြင့္လွစ္ ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ဂ်ဴးလူမ်ိဳးေတြ အစုလိုက္အၿပံဳလုိက္ သတ္ျဖတ္ခံရတဲ့ ေအာက္ေမ့ဘြယ္ အထိန္းအမွတ္ေန႔အျဖစ္ ဧၿပီလ ၁၉ ရက္ေန႔ကို သတ္မွတ္ၿပီး ႏွစ္စဥ္ ေအာက္ေမ့ဘြယ္ အခမ္း အနားေတြ ကို ျပဳလုပ္ေလ့ရွိတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ဂုဏ္ျပဳခ်ီးျမင့္မယ့္ အခမ္းအနားကိုေတာ့ ဒီ ေအာက္ေမ့ဘြယ္ေန႔ မတိုင္ခင္ အႀကိဳအခ်ိန္ကာလ ဧၿပီလ ၁၈ ရက္ ေန႔မွာ ျပဳလုပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခမ္းအနားကို ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တိုင္ တက္ေရာက္ႏိုင္ဖြယ္မရွိေပမဲ့ ဗြီဒီယိုကေန ႏႈတ္ခြန္းစကား ပို႔လာဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ သူ႔ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီေရး စြန္႔လႊတ္ ေဆာင္ရြက္မႈေတြအတြက္ ႏုိင္ငံ တကာက ေပးအပ္တဲ့ ဂုဏ္ျပဳဆုေပါင္းမ်ားစြာ ခ်ီးျမႇင့္ခံထားရသူျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္သမၼတရဲ႕ အရပ္သားေတြကို ေပးအပ္တဲ့ အျမင္ဆံုး လြတ္ေျမာက္ေရးဆု Presidential Madel of Freedom Award ကို ၂၀၀၀ ခုႏွစ္က ရရွိခဲ့သလို ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ထဲမွာတင္ပဲ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု Oxi Day Foundation က ခ်ီးျမႇင့္တဲ့ အမ်ိဳးသမီး သတၱိရွင္ဆု Battle of Crete နဲ႔ အမ်ဳိးသမီး အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔ Feminist Majority Foundation က ေပးအပ္တဲ့ Eleanor Roosevelt ဆုေတြ အပါအ၀င္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု က ေပးအပ္တဲ့ ဆုေပါင္းမ်ားစြာကို လက္ခံ ရရွိထားသူ ျဖစ္ပါတယ္။ (V O A )