တမၼဒီပ(ေခၚ)ပုဂံ


ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဆံုးဧကရာဇ္ႏိုင္ငံတည္ေထာင္ရာ ၿမိဳ႕ေတာ္ဟူ၍ ျမန္မာတို႔အတြက္ အမ်ိဳးသားေရး လကၡဏာတစ္ရပ္အေနျဖင့္လည္းေကာင္း၊ မ်ားျပားလွသည့္ ေရွးေဟာင္းလက္ရာ ေစတီပုထိုးမ်ားေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ကမာၻလွည့္ခရီးသည္တို႔ကို စြဲေဆာင္ရာေနရာအျဖစ္လည္းေကာင္း ကမာၻေက်ာ္သည့္ ေနရာတစ္ေနရာျဖစ္သည္။

တည္ေနရာ
မႏၲေလးတိုင္းအတြင္းရွိ ေညာင္ဦးၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ဧရာ၀တီျမစ္၏ အေရွ႕ဖက္ကမ္းတြင္တည္ရွိသည္။ မႏၲလးၿမိဳ႕မွ အေနာက္ေတာင္ဖက္ မိုင္၉၀အကြာတြင္တည္ရွိသည္။

သမိုင္းေနာက္ခံ
ပ်ဴၿမိဳ႕ျပႏိုင္ငံမ်ားေခတ္ကုန္ဆံုးၿပီးေနာက္ ေက်ာက္ဆည္နယ္မွတစ္ဆင့္ ယပ္ေတာင္ပံုျဖန္႔ကာ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းေဒသ အတြင္းသို႔ အုပ္စုမ်ားဖြဲ႔ကာ ၀င္ေရာက္လာသည့္ ဗမာလူမ်ိဳးတို႔သည္ မူရင္းဌာေနလူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္သည့္ ပ်ဴ ႏွင့္မြန္ တို႔ထံမွ စာေပ၊ လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးျခင္း ႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားကို ဆက္ခံရယူကာ တျဖည္းျဖည္း အင္အားေကာင္းသည့္ အဆင့္သို႔ေရာက္လာသည္။ မူလအစက စစ္တိုက္ခိုက္ျခင္းျဖင့္ ေက်ာ္ၾကားေသာ လူမ်ိဳးသည္ စည္းလံုးျခင္းျဖင့္သာ မိမိတို႔၏အသက္အိုးအိမ္စည္းစိမ္မ်ားကို ကာကြယ္ႏိုင္မည္ဟူေသာ္ စစ္ေရးအျမင္ျဖင့္ ၿမိဳ႕ရြာမ်ားကို စုစည္းတည္ေထာင္လာၾကသည္။ သို႔ျဖင့္ လမ္းခရီးႏွင့္ဆက္သြယ္ေရး လြယ္ကူၿပီး မိမိတို႔ အေျခခ်ရာ ရပ္၀န္၏ ဗဟိုတြင္ရွိသည့္ ေဒသမွ ေက်းရြာမ်ားကို စုစည္းကာ ပုဂံၿမိဳ႕အျဖစ္ တည္ေထာင္လိုက္ၾကသည္။

ပုဂံနိုင္ငံေတာ္
အေစာပိုင္း ပုဂံမင္းဆက္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ တိက်သည့္ သမိုင္းအေထာက္အထားမ်ားကို မေတြ႕ရပဲ ပါးစပ္ရာဇ၀င္မ်ားအေနျဖင့္သာ မွတ္သားလာခဲ့ၾကၿပီး အေနာ္ရထာမင္းလက္ထက္ေရာက္မွသာ တိက်သည့္ သမိုင္းအေထာက္အထားမ်ားကို စတင္ေတြ႕ရွိလာၾကရသည္။ အေနာ္ရထာ၏ သိမ္းသြင္းမႈေၾကာင့္ ပုဂံႏိုင္ငံေတာ္သည္ ပေဒသရာဇ္ အဆင့္မွ ဧကရာဇ္(အင္ပါယာ) အဆင့္တို႔ တက္လွမ္းလာႏိုင္ခဲ့သည္။ သူ႔အားဆက္ခံသည့္ ေစာလူးမင္းလက္ထက္တြင္ တိုင္းျပည္အေျခအေနဆိုးရြားသြားခဲ့ေသာ္လည္း က်န္စစ္သား ၊ အေလာင္းစည္သူ အစရွိသည့္ မင္းမ်ားလက္ထက္တြင္မူ တိုင္းျပည္အင္အား ျပန္လည္ျပည့္၀လာျပန္သည္။

ယဥ္ေက်းမႈ
ပုဂံေခတ္ယဥ္ေက်းမႈသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ပ်ဴ ႏွင့္ မြန္တို႔ၿပီးလွ်င္ တုိးတက္ျဖစ္တည္လာသည့္ ယဥ္ေက်းမႈဟု ဆိုရမည္ျဖစ္သည္။ ပ်ဴတို႔ထံမွ ဘာသာ၊ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈ ႏွင့္ မြန္တို႔ထံမွ အႏုပညာ၊ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရး ၊ စာေပအကၡရာ အစရွိသည္တို႔ကို သင္ယူခဲ့ၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ နရပတိစည္သူမတိုင္မွီအထိတည္ေဆာက္ခဲ့သည့္ ပုဂံရွိ ေစတီပုထိုးမ်ားမွာ မြန္တို႔၏ ဓေလ့၊လက္ရာႏွင့္ အယူအဆမ်ားလႊမ္းမိုးေနသည္ကိုေတြ႕ရသည္။ သို႔ေသာ္ နရပတိစည္သူမင္းလက္ထက္မွစ၍ လက္ေတြ႕က်သည့္ ျမန္မာတို႔သည္ စိတ္ကူယဥ္ဆန္သည့္ မြန္တို႔ထက္ ပို၍တက္ၾကြသည့္၊ အရပ္ေဒသႏွင့္ ပိုမိုကိုက္ညီမည့္ လက္ရာမ်ားကို တီထြင္သံုးစြဲလာၾကသည္။

ပုဂံနိဂံုး
အေလာင္းစည္သူေနာက္ နန္းတက္သည့္ မင္းမ်ားလက္ထက္တြင္ ပုဂံ၏ၾသဇာအာဏာက်ဆင္းလာသလို၊ နယ္ျခားမွ ရန္သူမ်ား၏ လုပ္ၾကံမႈေၾကာင့္ ထီးေဆာင္းမင္းတစ္ပါးက်ဆံုးရသည့္ အျဖစ္၊ နရသီဟပေတ့ကဲ့သို႔ အစားက်ဴးၿပီး အမ်က္ေဒါသႀကီးသည့္မင္း အစရွိသျဖင့္ ေပၚေပါက္လာသည္။ ခရစ္ႏွစ္ ၁၂၈၇တြင္ မြန္ဂိုတို႔၏ က်ဴးေက်ာ္မႈေၾကာင့္ နရသီဟပေတ့ ပုဂံကိုစြန္႔ခြာထြက္ေျပးရျခင္းျဖင့္ ပုဂံ၏ၾသဇာမွာ လံုး၀က်ဆင္းေတာ့သည္။ ရွင္ဒိသာပါေမာကၡ၏ သံတမန္ေရးကၽြမ္းက်င္စြာ အေရးဆိုမႈေၾကာင့္ မြန္ဂိုဘုရင္ ကူဗလိုင္ခန္က တပ္မ်ားကို ျပန္ဆုတ္ေစသည္။ ထိုမွစကာ ပုဂံမင္းဆိုသည္မွာ အေဆာင္အေယာင္မွ်သာ ျဖစ္၍ အမွန္ၾသဇာႀကီးသူမ်ားမွာ ရွမ္းညီေနာင္သံုးဦး ျဖစ္သည္။

ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္း