ဗုဒၶဟူး, 23 ေမ 2012
လန္ဒန္အေျခစိုက္ Amnesty International လူ႔အခြင့္အေရး အဖဲြ႔ႀကီးရဲ႕ ၂၀၁၂
ခုႏွစ္ ႏွစ္ပတ္လည္ လူ႔အခြင့္အေရး အစီရင္ခံစာထဲမွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ
အတြင္း ျမန္မာစစ္တပ္ဟာ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ
လူသားမ်ိဳးႏြယ္အေပၚဆန္႔က်င္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြ က်ဴးလြန္ေနတယ္လို႔
ေ၀ဖန္လိုက္ပါတယ္။
စစ္ပဲြေတြျဖစ္ေနတဲ့ေဒသက ေထာင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ဒုကၡသည္ေတြကို လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီေတြေပးဖို႔ လည္း အာဏာပိုင္ေတြ ဘက္က ပိတ္ပင္ထားၿပီး ျမန္မာစစ္တပ္က စစ္သားေတြဟာ အရပ္သားေတြေပၚ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေစာ္ကားမႈေတြလည္း က်ဴးလြန္ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရဟာ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ အကန္႔အသတ္နဲ႔ လုပ္ေဆာင္ေနေပမဲ့ အခုႏွစ္အတြင္းမွာပဲ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုေဒသေတြမွာ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးေတြကို ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရိွေနတယ္လို႔ Amnesty International လူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႔က ေ၀ဖန္ထားပါတယ္။
အဲဒီအထဲ အခ်ိဳ႕အမႈေတြဟာ စစ္ရာဇ၀တ္မႈေတြနဲ႔ လူသားမ်ိဳးႏြယ္အေပၚ ဆန္႔က်င္တဲ့ ရာဇ၀တ္ မႈေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ အတြင္းက အေျခအေနေတြ ကို ေထာက္ျပေ၀ဖန္ထားရာမွာ ျဖစ္ရပ္ေတြကိုပါ အေသးစိတ္ေရးသားထားပါတယ္။ ရွမ္းျပည္နယ္အတြင္း မွာ အရပ္သားေတြကို ညွင္းပမ္းႏွိပ္စက္မႈ မတရားဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္မႈေတြရိွတဲအ့ျပင္ ေက်းရြာေတြကို အတင္းအက်ပ္ ေရႊ႕ေျပာင္းမႈေတြပါ ရိွခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ခိုင္မာတဲ့ အေထာက္အထားေတြအရ စစ္တပ္ဟာ အက်ဥ္းသားေတြကို ေပၚတာအျဖစ္ အသံုးျပဳတာ၊ မိုင္းရွင္းတဲ့ေနရာ လူသားဒိုင္းလို အသံုးျပဳတာမ်ိဳးေတြ ရိွတယ္လို႔လည္း ေ၀ဖန္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ အတြင္း ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လြတ္ေျမာက္လာတာရိွေပမယ့္လည္း ႏိုင္ငံေရးအရလႈပ္ရွားသူေတြကို အျပစ္ေပးေထာင္ခ်တာေတြ ဆက္ရိွေနသလို ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လူမဆန္စြာ ညႇင္းပမ္းႏွိပ္စက္ မႈေတြလည္း ရိွေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အက်ဥ္းေထာင္တြင္း အေျခအေနဟာလည္း အေတာ္ေလး ဆိုး၀ါးေနဆဲပဲလို႔ ေထာက္ျပပါတယ္။
ျမန္မာႏို္င္ငံဟာ လက္ရိွမွာ ႏိုင္ငံေရးအရ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြရိွေပမဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးအရ တိုးတက္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္စရာေတြ က်န္ေနေသးတယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာက ေ၀ဖန္တာခံေနရဆဲပါ။ ဒီေန႔ဆိုရင္ေတာ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနရဲ႕ ႏွစ္စဥ္ လူ႔အခြင့္အေရး အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ဖို႔ရိွပါတယ္။ အဲဒီအထဲ ျမန္မာႏိုင္ငံအေျခအေနကိုလည္း ထည့္သြင္းေဖာ္ျပမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။
စစ္ပဲြေတြျဖစ္ေနတဲ့ေဒသက ေထာင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ဒုကၡသည္ေတြကို လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီေတြေပးဖို႔ လည္း အာဏာပိုင္ေတြ ဘက္က ပိတ္ပင္ထားၿပီး ျမန္မာစစ္တပ္က စစ္သားေတြဟာ အရပ္သားေတြေပၚ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေစာ္ကားမႈေတြလည္း က်ဴးလြန္ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရဟာ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ အကန္႔အသတ္နဲ႔ လုပ္ေဆာင္ေနေပမဲ့ အခုႏွစ္အတြင္းမွာပဲ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုေဒသေတြမွာ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးေတြကို ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရိွေနတယ္လို႔ Amnesty International လူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႔က ေ၀ဖန္ထားပါတယ္။
အဲဒီအထဲ အခ်ိဳ႕အမႈေတြဟာ စစ္ရာဇ၀တ္မႈေတြနဲ႔ လူသားမ်ိဳးႏြယ္အေပၚ ဆန္႔က်င္တဲ့ ရာဇ၀တ္ မႈေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ အတြင္းက အေျခအေနေတြ ကို ေထာက္ျပေ၀ဖန္ထားရာမွာ ျဖစ္ရပ္ေတြကိုပါ အေသးစိတ္ေရးသားထားပါတယ္။ ရွမ္းျပည္နယ္အတြင္း မွာ အရပ္သားေတြကို ညွင္းပမ္းႏွိပ္စက္မႈ မတရားဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္မႈေတြရိွတဲအ့ျပင္ ေက်းရြာေတြကို အတင္းအက်ပ္ ေရႊ႕ေျပာင္းမႈေတြပါ ရိွခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ခိုင္မာတဲ့ အေထာက္အထားေတြအရ စစ္တပ္ဟာ အက်ဥ္းသားေတြကို ေပၚတာအျဖစ္ အသံုးျပဳတာ၊ မိုင္းရွင္းတဲ့ေနရာ လူသားဒိုင္းလို အသံုးျပဳတာမ်ိဳးေတြ ရိွတယ္လို႔လည္း ေ၀ဖန္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ အတြင္း ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လြတ္ေျမာက္လာတာရိွေပမယ့္လည္း ႏိုင္ငံေရးအရလႈပ္ရွားသူေတြကို အျပစ္ေပးေထာင္ခ်တာေတြ ဆက္ရိွေနသလို ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လူမဆန္စြာ ညႇင္းပမ္းႏွိပ္စက္ မႈေတြလည္း ရိွေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အက်ဥ္းေထာင္တြင္း အေျခအေနဟာလည္း အေတာ္ေလး ဆိုး၀ါးေနဆဲပဲလို႔ ေထာက္ျပပါတယ္။
ျမန္မာႏို္င္ငံဟာ လက္ရိွမွာ ႏိုင္ငံေရးအရ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြရိွေပမဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးအရ တိုးတက္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္စရာေတြ က်န္ေနေသးတယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာက ေ၀ဖန္တာခံေနရဆဲပါ။ ဒီေန႔ဆိုရင္ေတာ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနရဲ႕ ႏွစ္စဥ္ လူ႔အခြင့္အေရး အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ဖို႔ရိွပါတယ္။ အဲဒီအထဲ ျမန္မာႏိုင္ငံအေျခအေနကိုလည္း ထည့္သြင္းေဖာ္ျပမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။