ျမန္မာႏိုင္ငံဆို္င္ရာ ကုလသမဂ လူ႔အခြင့္အေရးအထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ေသာမတ္စ္ အိုေဟးကြင္တားနားႏွင္႔ ေသာၾကာ ေန႔တြင္ ေတြ႕ဆံုမည့္ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲအႏိုင္ရ တိုင္းရင္းသားပါတီ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက တိုင္းရင္းသားနယ္ေျမမ်ားတြင္ ျဖစ္ ေနေသာ စစ္ပြဲမ်ားရပ္တန္႔ရန္ႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံေနရမႈမ်ားကို အဓိကထား တင္ျပ ေဆြးေႏြးသြားမည္ဟုဆိုသည္။
တိုင္းရင္းသားနယ္ေျမမ်ားတြင္ စစ္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ထြက္ေျပးပုန္းေရွာင္ေနရသည့္ ျပည္သူမ်ား၏ အေျခအေနမ်ား၊ လယ္ယာေျမ မ်ားကို အဓမၼ အသိမ္းခံမႈမ်ားႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံေနရမႈမ်ားကို တင္ျပသြားမည္ဟု ကြင္တားနားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုမည့္ ရခိုင္အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္(ALD) မွ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ဦးေအးသာေအာင္က ေျပာသည္။
၎က “အဓိကေတာ့ ျပည္တြင္းစစ္ကို အေၾကာင္းျပၿပီး အိမ္ေတြမီး႐ိႈ႕တာ၊ လူေတြကို မတရား ဖမ္းၿပီးေတာ့ ႏွိပ္စက္တာ၊ အေမးအျမန္းမရွိပဲ ဖမ္းဆီးသြားတာ တခ်ိဳ႕ဆိုေပ်ာက္ဆံုးေနတာ၊ လူအမ်ားႀကီး ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ဒုကၡေရာက္ေနၾက တာေတြကို ေျပာဆိုသြားမွာပါ။”ဟု ေျပာသည္။
ထို႔အျပင္ မလြတ္ေျမာက္ေသးသည့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကို ျပန္လႊတ္ေပးရန္ႏွင့္ လြတ္လပ္စြာ ခရီးသြားလာခြင့္မ်ား ရရွိ ၾကရန္ ေဆြးေႏြးသြားမည္ဟု ဇိုမီးအမ်ိဳးသားကြန္ဂရက္ (ZNC) ဥကၠဌ ဦးပူက်င့္ရွန္းထန္က ေျပာသည္။
အစိုးရဘက္မွ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ားကို ကခ်င္၊ ကရင္၊ ရွမ္းစသျဖင့္ သီးျခားေတြ႔ဆံုမႈမ်ား မျပဳလုပ္ဘဲ ပင္လံုညီလာ ခံလို တိုင္းရင္းသားအားလုံး စုေ၀းေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ေပးရန္ တိုင္းရင္းသားမ်ား ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ ပတ္စ္ပို႔ ေလွ်ာက္ထား ရာတြင္ မခြဲျခားဖို႔ စသည့္အေရးမ်ားလည္း ေဆြးေႏြးၾကမည္ ျဖစ္သည္။
ထိုေတြ႔ဆံုမႈမွတဆင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရမႈမ်ား ရွိေနေသးသည္ကို ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ အာဆီယံႏိုင္ငံႀကီးမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာမွ သိျမင္လာၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ရပ္တန္႔သြားရန္ အစိုးရအား ဖိအား ေပးႏိုင္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ဦးေအးသာေအာင္က ယခုလို ေျပာသည္။
၎က “အထူးသျဖင့္ လက္ရွိအစိုးရက လိုက္နာတာေတြ မလိုက္နာတာေတြကို ႏိုင္ငံတကာက သိမယ္။ ႏိုင္ငံတကာက က်ယ္ က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့ ျမန္မာအစိုးရကို ဖိအားေပးမႈေတြ လုပ္ႏိုင္မွာပါ။”ဟု ဆိုသည္။
မစၥတာ ကြင္တားနား၏ ကမ္းလွမ္းခ်က္အရ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္(SNLD) ဥကၠဌ ဦးခြန္ထြန္းဦး၊ ဇိုမီးအမ်ဳိး သားကြန္ဂရက္(ZNC) ဥကၠဌ ဦးပူက်င့္ရွန္ထန္း အပါအ၀င္ ရခိုင္ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္(ALD) မွ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ဦးေအး သာေအာင္တို႔သည္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၃ရက္ေန႔ ညေနပိုင္းတြင္ UNDP ႐ံုး၌ သြားေရာက္ေတြ႔ဆံုမည္ ျဖစ္သည္။
မစၥတာကြင္တားနားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ၿပီးခဲ့သည့္ ဇန္န၀ါရီလ ၃၁ရက္ေန႔ မွ ၆ရက္တာ ခရီးအျဖစ္ လာေရာက္ကာ ေဖေဖာ္၀ါ ရီလ ၄ရက္ေန႔တြင္ ကရင္ျပည္နယ္ႏွင့္ မြန္ျပည္နယ္မ်ားတြင္ တိုင္းရင္းသား ေခါင္ေဆာင္မ်ားႏွင့္ သြားေရာက္ေတြ႔ဆံုမည္။
ကြင္တားနား၏ ယခုခရီးစဥ္မွ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရး တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈ ေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားကို စာတမ္းျပဳစုၿပီး မတ္လ တြင္ ျပဳလုပ္မည့္ ၁၉ႀကိမ္ေျမာက္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ တင္ျပသြားမည္ ျဖစ္သည္။
တိုင္းရင္းသားနယ္ေျမမ်ားတြင္ စစ္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ထြက္ေျပးပုန္းေရွာင္ေနရသည့္ ျပည္သူမ်ား၏ အေျခအေနမ်ား၊ လယ္ယာေျမ မ်ားကို အဓမၼ အသိမ္းခံမႈမ်ားႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံေနရမႈမ်ားကို တင္ျပသြားမည္ဟု ကြင္တားနားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုမည့္ ရခိုင္အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္(ALD) မွ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ဦးေအးသာေအာင္က ေျပာသည္။၎က “အဓိကေတာ့ ျပည္တြင္းစစ္ကို အေၾကာင္းျပၿပီး အိမ္ေတြမီး႐ိႈ႕တာ၊ လူေတြကို မတရား ဖမ္းၿပီးေတာ့ ႏွိပ္စက္တာ၊ အေမးအျမန္းမရွိပဲ ဖမ္းဆီးသြားတာ တခ်ိဳ႕ဆိုေပ်ာက္ဆံုးေနတာ၊ လူအမ်ားႀကီး ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ဒုကၡေရာက္ေနၾက တာေတြကို ေျပာဆိုသြားမွာပါ။”ဟု ေျပာသည္။
ထို႔အျပင္ မလြတ္ေျမာက္ေသးသည့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကို ျပန္လႊတ္ေပးရန္ႏွင့္ လြတ္လပ္စြာ ခရီးသြားလာခြင့္မ်ား ရရွိ ၾကရန္ ေဆြးေႏြးသြားမည္ဟု ဇိုမီးအမ်ိဳးသားကြန္ဂရက္ (ZNC) ဥကၠဌ ဦးပူက်င့္ရွန္းထန္က ေျပာသည္။
အစိုးရဘက္မွ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ားကို ကခ်င္၊ ကရင္၊ ရွမ္းစသျဖင့္ သီးျခားေတြ႔ဆံုမႈမ်ား မျပဳလုပ္ဘဲ ပင္လံုညီလာ ခံလို တိုင္းရင္းသားအားလုံး စုေ၀းေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ေပးရန္ တိုင္းရင္းသားမ်ား ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ ပတ္စ္ပို႔ ေလွ်ာက္ထား ရာတြင္ မခြဲျခားဖို႔ စသည့္အေရးမ်ားလည္း ေဆြးေႏြးၾကမည္ ျဖစ္သည္။
ထိုေတြ႔ဆံုမႈမွတဆင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရမႈမ်ား ရွိေနေသးသည္ကို ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ အာဆီယံႏိုင္ငံႀကီးမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာမွ သိျမင္လာၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ရပ္တန္႔သြားရန္ အစိုးရအား ဖိအား ေပးႏိုင္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ဦးေအးသာေအာင္က ယခုလို ေျပာသည္။
၎က “အထူးသျဖင့္ လက္ရွိအစိုးရက လိုက္နာတာေတြ မလိုက္နာတာေတြကို ႏိုင္ငံတကာက သိမယ္။ ႏိုင္ငံတကာက က်ယ္ က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့ ျမန္မာအစိုးရကို ဖိအားေပးမႈေတြ လုပ္ႏိုင္မွာပါ။”ဟု ဆိုသည္။
မစၥတာ ကြင္တားနား၏ ကမ္းလွမ္းခ်က္အရ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္(SNLD) ဥကၠဌ ဦးခြန္ထြန္းဦး၊ ဇိုမီးအမ်ဳိး သားကြန္ဂရက္(ZNC) ဥကၠဌ ဦးပူက်င့္ရွန္ထန္း အပါအ၀င္ ရခိုင္ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္(ALD) မွ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ဦးေအး သာေအာင္တို႔သည္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၃ရက္ေန႔ ညေနပိုင္းတြင္ UNDP ႐ံုး၌ သြားေရာက္ေတြ႔ဆံုမည္ ျဖစ္သည္။
မစၥတာကြင္တားနားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ၿပီးခဲ့သည့္ ဇန္န၀ါရီလ ၃၁ရက္ေန႔ မွ ၆ရက္တာ ခရီးအျဖစ္ လာေရာက္ကာ ေဖေဖာ္၀ါ ရီလ ၄ရက္ေန႔တြင္ ကရင္ျပည္နယ္ႏွင့္ မြန္ျပည္နယ္မ်ားတြင္ တိုင္းရင္းသား ေခါင္ေဆာင္မ်ားႏွင့္ သြားေရာက္ေတြ႔ဆံုမည္။
ကြင္တားနား၏ ယခုခရီးစဥ္မွ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရး တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈ ေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားကို စာတမ္းျပဳစုၿပီး မတ္လ တြင္ ျပဳလုပ္မည့္ ၁၉ႀကိမ္ေျမာက္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ တင္ျပသြားမည္ ျဖစ္သည္။
No comments:
Post a Comment