ကခ်င္ျပည္ဘက္မွာ အစိုးရတပ္ေတြနဲ႔ KIA ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ေတြၾကား ျဖစ္ပြားေနတဲ့ စစ္ပြဲေတြေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ေနၾကတဲ့ ျပည္သူေတြကိ လူမႈေရးေဆာင္ရြက္ေပးေနၾကတဲ့ ပရဟိတအဖြဲ႔ေတြ စုၿပီး ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ သြားၿပီးေတာ့ ကူညီေနၾကပါတယ္။ သူတို႔ အေနနဲ႔ ဘယ္အထိသြားၿပီး ဘယ္လိုကူညီမွာလဲဆိုတာကို စံုစမ္းထားတဲ့ ဘန္ေကာက္႐ံုးက မစုျမတ္မြန္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
၆ လျပည့္ခါနီးၿပီျဖစ္တဲ့ အစိုးရတပ္ေတြနဲ႔ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္ေတြရဲ႕ တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ ေနရပ္ စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးၾကသူေတြ ပိုပိုမ်ားေနခ်ိန္မွာ မႏၱေလးၿမိဳ႕အေျခစိုက္ ပရဟိတလုပ္ေနတဲ့ အဖဲြ႔ေတြ စုေပါင္းၿပီးေတာ့ ကခ်င္ျပည္ဘက္က ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ အကူအညီေပးဖို႔ ေဆာင္ရြက္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကေလးမ်ားခ်စ္သူမ်ား ကြန္ယက္ဆိုတဲ့ အဖြဲ႔ဖြ႔ဲၿပီး စစ္ေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ေနၾကတဲ့ ကေလးေတြ ျပည္သူေတြကို ကခ်င္ျပည္နယ္အထိသြားၿပီး ကူညီေနတာျဖစ္တယ္လို႔ မႏၱေလးမွာ က်န္ခဲ့တဲ့ အဖြဲ႔ဝင္ ကိုသိန္းေအာင္ျမင့္က ေျပာပါတယ္။ ဒီဇင္ဘာလ ၄ ရက္ေန႔ထဲက အဖြဲ႔ဝင္တခ်ဳိ႕ ျမစ္ႀကီးနားကို ေရာက္ေနၾကပါတယ္။
“တိုက္ပဲြျဖစ္တဲ့ ေနရာမ်ဳိးရဲ႕ပတ္ဝန္းက်င္မွာ လုပ္ရတဲ့ေနရာမ်ဳိးေတြေပါ့။ အစိုးရသတ္မွတ္ထားတဲ့၊ သြားလို႔ရတဲ့ ေနရာမ်ဳိးေတြကို က်ေနာ္တို႔ မိတ္ေဆြေတြ သြားေနၾကတယ္။ ဒီကေတာ့ အဝတ္အထည္ေတြလည္း ပါတယ္၊ ေငြေၾကးလည္းပါပါတယ္။ ဆန္ေတြလည္း ပါပါတယ္။ တီးဝိုင္းေတြလည္း ပါပါတယ္။ ဆရာဝန္ေတြလည္း လုိက္သြားၾကပါတယ္ခင္ဗ်။ မေန႔ကေတာ့ တနာရီေလာက္ကို ျမစ္ႀကီးနားကို ေရာက္တယ္။ ျမစ္ႀကီးနားက ၿမိဳ႕ခံေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီးေတာ့ သြားလုိ႔ရတဲ့ေနရာအထိ ဆက္ၿပီး သြားေနတယ္ဆိုေတာ့ မေန႔က က်ေနာ္တို႔ဆီ ဖုန္းဆက္လိုက္လို႔ သိရတယ္။ မေန႔က မႏၱေလးၿမိဳ႕က ရွိတဲ့ဆရာဝန္ေတြလည္း ထပ္ၿပီးေတာ့ လိုက္သြားၾကတယ္”
ခုလို ကခ်င္ျပည္ဘက္က စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြကို အကူအညီေပးဖို႔ နာေရးကူညီမႈအသင္းက ကိုေက်ာ္သူနဲ႔ အဖဲြ႔လည္း ျမစ္ႀကီးနားဘက္ကုိ ေရာက္ေနပါတယ္။ ျမစ္ႀကီးနားမွာကို ဒုကၡသည္ စခန္းေတြက အမ်ားႀကီး ရွိေနသလို တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ေနတဲ့ ေနရာေတြမွာလည္း သြားလာေရး အခက္အခဲေၾကာင့္ အားလံုးဆီသြားၿပီး ကူညီဖုိ႔ အခက္အခဲရွိတယ္လို႔ ကိုေက်ာ္သူက VOA ျမန္မာပိုင္းကို ေျပာပါတယ္။
“စခန္းေတြက ေတာ္ေတာ္မ်ားတယ္။ စခန္းတုိင္းကို သြားဖို႔ေတာ့ သိပ္ေတာ့ မလြယ္ဘူး။ သြားေရးလာေရးကလည္း ခက္တယ္ဆိုေတာ့ ဟုိမွာက ေတာ္ေတာ္ အေျခအေနဆိုးေနတယ္။ ဗန္းေမာ္ဘက္မွာက။ တုိက္ပဲြမျဖစ္တဲ့၊ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ေနရာက ဒုကၡသည္ေတြကို။ ဟုိဘက္မွာ ေတာထဲမွာက အမ်ားႀကီးက်န္ေသးတယ္။ ေတာထဲက နယ္စပ္က်ေတာ့ ခရစၥယာန္ charch ေတြ ဘာေတြမွာ သြားၿပီးေနတယ္။ အဲဒီဘက္မွာပါ တုိက္ပဲြျဖစ္ေတာ့ ေတာထဲထြက္ေျပးရတယ္။ ေတာထဲေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ ဒုကၡေရာက္တယ္။ ေတာထဲမွာကေတာ့ အမ်ားအားျဖင့္ကေတာ့ ဒီမွာ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ေတြ႔တယ္ဆိုရင္ ကေလးနဲ႔ အမ်ဳိးသမီးေတြပဲ ေတြ႔တာ မ်ားတယ္။ သက္ႀကီးရြယ္အိုေတြက ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းထိေရာက္ေအာင္ သိပ္မလိုက္ႏိုင္ဘူး”
နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ဖဲြ႔စည္းေရးေၾကာင့္ အစိုးရနဲ႔ KIO ၾကား တင္းမာလာခဲ့ၿပီးေတာ့ တာပိန္ေရအား လွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းလံုၿခံဳေရးကိစၥနဲ႔ June လဆန္းကစၿပီး တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ တိုက္ပဲြေတြ ျဖစ္ေနတာကေတာ့ KIA တပ္မဟာ ၃ ရွိရာ ဗန္းေမာ္ခ႐ိုင္၊ မိုးေမာက္ ၿမိဳ႕နယ္ထဲက မိုင္ဂ်ားယန္နဲ႔ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းက တပ္မဟာ ၅ နယ္ေျမဘက္မွာ တိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္ေနတာပါ။ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ေတြ ေဘးလြတ္ရာေတြကို ထြက္ေျပးေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ ကေလးမ်ားခ်စ္သူ ကြန္ယက္ကေတာ့ သူတို႔ တတ္နိုင္သမွ်အကူအညီေပးသြားမယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
“အဲဒီေဒသမွာရွိေနတဲ့ တကယ္ ဒုကၡေရာက္ေနတဲ့၊ သြားလာမႈခက္ခဲတဲ့ေနရာမ်ဳိးေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ ႏိုင္သေလာက္ အကူအညီေပးမယ္။ ေနာက္ထပ္လည္း ထပ္ၿပီးေတာ့ သြားလာႏုိင္ဖို႔အတြက္ လာၿပီးေတာ့ လႉဒါန္းထားတဲ့ပစၥည္းေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ကလည္း ေငြေၾကးလႉတယ္၊ တခ်ဳိ႕လည္း အဝတ္အစားေတြလႉတယ္။ တခ်ဳိ႕က်ေတာ့လည္း ဆန္အိတ္ေတြလႉတယ္။ တခ်ဳိ႕က်ေတာ့လည္း ေဆးေတြ လႉတယ္ေပါ့။ ပစၥည္းကေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား စံုစံုေလး လႉၾကပါတယ္ခင္ဗ်။ ေရွ႕ကသြားေနတဲ့လူေတြ ေနာက္ကို မလုိက္ႏုိင္ရင္ေတာင္ ပါဆယ္ေတြနဲ႔ ျမစ္ႀကီးနားအထိေရာက္ေအာင္ ထပ္ၿပီးေတာ့ စီမံေနတယ္ခင္ဗ်”
တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ ေနရပ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ အေျခအေနကို ကိုယ္တိုင္ ျမင္ေတြ႔ၾကရတဲ့ အတြက္ ခုလို သြားလႈဖုိ႔ ျဖစ္လာတာလို႔ ကေလးမ်ားခ်စ္သူ ကြန္ယက္က ကိုသိန္းျမင့္ေအာင္က ဆိုပါတယ္။
“တခ်ဳိ႕ေတြကေပါ့ေနာ္၊ မိဘေတြနဲ႔ သားသမီးေတြက တကဲြတျပားစီျဖစ္ေနတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ဘက္ကို ေရာက္သြားတာေတြ ရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕က်ေတာ့ မႏၱေလးဘက္ကို ဆင္းလာတာေတြ ရွိတယ္ေပါ့။ တခ်ဳိ႕က်ေတာ့လည္း က်န္းမာေရး ေတာ္ေတာ္ ခ်ဳိ႕ယြင္းလာတဲ့ အေနအထားေတြ ရွိတယ္ေလ။ က်ေနာ္တို႔ ၾကားသိရတ့ဲသတင္းေတြမွာ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ၿပီး ဝုိင္းကူညီေနၾကတာပါခင္ဗ်ာ”
တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ေနခ်ိန္ ဒုကၡသည္ေတြကိုအကူအညီေပးတာထက္ စစ္ပြဲေတြၿပီးသြားခ်ိန္မွာ ဆက္ၿပီး အကူအညီေပးႏိုင္ဖုိ႔ အေရးႀကီးတယ္လို႔ ျမစ္ႀကီးနားမွာ ကိုယ္တုိင္ေရာက္ၿပီးေတာ့ ကူညီေနတဲ့ နာေရးကူညီမႈအသင္းက ကိုေက်ာ္သူက သံုးသပ္ပါတယ္။
“စစ္ပဲြအခု ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔ ကယ္ဆယ္ေရးအဖဲြ႔ေတြက သြားႏုိင္သေလာက္ သြားေပးတယ္။ ဥပမာ ယူအဲန္အဖဲြ႔ေတြလည္း ေရာက္ေနတယ္။ သို႔ေသာ္ စစ္ပဲြပီးသြားၿပီ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးယူလိုက္ၿပီဆိုရင္ UN အဖဲြ႔တို႔၊ ကယ္ဆယ္ေရးအဖဲြ႔တို႔က ျပန္ၾကေတာ့မယ္။ ျပန္တဲ့အခါက်ေတာ့မွ သူတို႔ ပိုၿပီး ဒုကၡေရာက္မယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ သူတုိ႔ လယ္ေတြ၊ ေျမေတြ၊ သီးႏွံစားပင္ေတြက မရွိေတာ့ဘူး။ အကုန္ ပ်က္စီးကုန္ၿပီ။ အိမ္ယာေတြအားလံုးစြန္႔ၿပီး ျပန္လာရတာ။ အဲဒီဟာကို ျပန္ၿပီးေတာ့ ပ်ဳိးေထာင္ဖို႔၊ ေနာက္ 2012 မွာ စားဝတ္ေနေရးက ေတာ္ေတာ္ၾကပ္တည္းသြားလိမ့္မယ္။ အဲဒါေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳျမင္တာေပါ့ေလ။”
အခုလက္ရွိ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕မွာကုိ လံုၿခံဳေရးတင္းၾကပ္ေနၿပီး ညဘက္အျပင္ထြက္ဖုိ႔လည္း အခက္အခဲ ရွိေနတဲ့အတြက္ ဒုကၡသည္အကူအညီေပးသူေတြ သြားေရးလာေရး အခက္အခဲ ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြအေနနဲ႔ ေငြေၾကးအျပင္ ခ်က္ျပဳတ္ စားေသာက္စရာေတြ၊ အဝတ္အထည္ေတြ လိုအပ္ေနၾကတယ္လို႔ အကူအညီေပးေနသူေတြက ေျပာၾကပါတယ္ရွင္။