ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အရပ္သားအစုိးရလက္ထက္ ဖြဲ႔စည္းလုိက္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္က ဒီကေန႔မွာပဲ ပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲ သြားေရာက္ၾကည့္႐ႈခဲ့ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးေရး ျပည္တြင္းျပည္ပက ေတာင္းဆုိသံေတြနဲ႔အတူ သက္ဆုိင္ရာမိသားစုေတြက လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ႀကီးႀကီးမားမားရွိေနခ်ိန္မွာပဲ အခုလုိသြားေရာက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ဆက္သြယ္စုံစမ္းထားတဲ့ ထုိင္းအေျခစုိက္ ဗီြအိုေအသတင္းေထာက္ မေအးေအးမာက ေျပာျပေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္က ဒီကေန႔မွာပဲ ရန္ကုန္အင္းစိန္ေထာင္တြင္း ပထမဆုံးအႀကိမ္ အျဖစ္ သြားေရာက္ၾကည့္႐ႈခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း အက်ဥ္းေထာင္တြင္း သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ေတာ့ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ သုံးသပ္ခ်က္ မရေသးမခ်င္းေတာ့ မေျပာႏုိင္ေသးဘူးလုိ႔လည္း ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦး၀င္းျမက ေျပာပါတယ္။
“ဒီေန႔သြားတာေတာ့မွန္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လို႔ ဒါေတာ့ မေျပာပါရေစနဲ႔အံုးလို႔။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔သြားခဲ့တဲ့ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေကာ္မရွင္ထဲမွာျပန္ၿပီးေတာ့ အစည္းေဝးထိုင္ၿပီးေတာ့မွပဲ ေျပာပါ့မယ္ခင္ဗ်။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ သြားတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေကာ္မရွင္အဖဲြ႔ဝင္ေတြၾကားထဲ ျပန္ၿပီးေတာ့ သံုးသပ္ဖို႔လိုပါတယ္”
လူအခြင့္အေရးေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ အင္းစိန္ေထာင္ကုိ ဒီလိုသြားေရာက္ၾကည့္႐ႈတာဟာ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေန႔မွာေတာ့ လူအခြင့္အေရးေကာ္မရွင္က လာေရာက္တဲ့အတြက္ အက်ဥ္းသားေတြကုိစုၿပီး တံခါးပိတ္ထားေၾကာင္း ဒီေန႔ ေထာင္၀င္စာသြားေတြ႔လာတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္သား ကိုၿဖိဳးေ၀ေအာင္ရဲ ႔ ဇနီးျဖစ္သူကေျပာပါတယ္။
“သူတို႔ကို ၇ နာရီကတည္းက ပိတ္ထားတာတဲ့။ အခန္းတခါးထဲမွာ။ ၁၁ နာရီက်မွ လွမ္းေခၚဖို႔လူလည္းမရွိ၊ အေစာင့္လည္းမထားနဲ႔ ေနာက္ဆံုး ၁၁ နာရီက်မွ ထမင္းစားရတယ္တဲ့။ အထဲကေရာ၊ အက်ဥ္းသားေတြ ကေရာ  ဗိုက္ေတြဆာၿပီးေတာ့ သူတုိ႔က မေန႔က ၄ နာရီက စားထား ရတာေလ။ မေန႔ကတုန္းကလည္း လူႀကီးလာမယ္ဆိုတာသိၿပီးေတာ့ ထံုးေတြ၊ ေဆးေတြသုတ္တယ္ေပါ့ အမရယ္။ သုတ္တဲ့အခ်ိန္ ဘယ္သူ လာမွာလဲဆိုတာ လူ႔အခြင့္အေရးက လာမယ္ဆိုတာကုိ မေျပာဘူးေပါ့ေနာ္။ သူတို႔က သတင္းအေမွာင္ခ် ထားၿပီးေတာ့ တကယ္တန္း လာတဲ့ အခ်ိန္က်ေတာ့လည္း သူတို႔ကို အခန္းထဲမွာ တိရစာၦန္ေတြလို ပိတ္ထား လိုက္တယ္။ တေယာက္ေယာက္လာတာမွန္သမွ် အကုန္လံုးက အဲလိုမ်ဳိးပဲေလ။ အက်ဥ္းသားေတြကို အခန္းထဲထည့္ၿပီး ပိတ္ထားလုိက္တာ။ အဲဒါေတြကေတာ့ ထားလုိက္ပါ။ အခု လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္-သူဆိုလို႔ရွိရင္ ဘယ္လိုျဖစ္ျဖစ္ေပါ့။ အက်ဥ္းသားေတြရဲ႕ပကတိေနထိုင္တဲ့ကိစၥရပ္ေတြကို သိသင့္တယ္ေလ။ ဒီအက်ဥ္းသားေတြ ဘယ္လိုေနထိုင္စားေသာက္တယ္။ ဘယ္လိုေနရတယ္၊ ဘယ္လိုထုိင္ရတယ္ဆိုတာ သိသင့္တယ္။ ဒီအေပၚမွာ ဒီေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ကလည္း ဒါေတြကို လုပ္သင့္တာေပါ့ေနာ္”
ျမန္မာႏုိင္ငံတ၀န္း အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲမွာ ဖမ္းဆီးထားတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကုိ ျပန္လႊတ္ေပးဖုိ႔ ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀န္းက ေတာင္းဆုိေနၾကတာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံခရီးစဥ္ အဆုံးသတ္သြားတဲ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးကလည္း ျမန္မာ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္နဲ႔ ေတြ႔ဆုံခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ျပန္လႊတ္ေပးဖုိ႔ တုိက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ကေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္လံုၿခံဳေရးအတြက္ အႏၱရာယ္မရွိသူ၊ ႏုိင္ငံေရးယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ေနသူေတြကို ျပန္လြႊတ္ေပးဖို႔အတြက္ ျမန္မာအစိုးရကို ေမတၱာရပ္ခံထားပါတယ္။
ဒီအတြက္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ျပန္လႊတ္ဖုိ႔အေျခအေနရွိမရွိကို ေမးၾကည့္ခဲ့ရာမွာေတာ့ ဥကၠ႒ ဦး၀င္းျမကအခုလိုေျပာပါတယ္။
“အဲဒါေတာ့ က်ေနာ္တို႔ မသိဘူးေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တို႔ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္မရွိဘူးေပါ့ေနာ္။ ဒါကေတာ့ အာဏာပိုင္ေတြက ဆံုးျဖတ္မယ့္ကိစၥပါ”
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၁,၅၀၀ ေက်ာ္ရိွေနေသးေၾကာင္း မၾကာေသးခင္ကပဲ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး အသင္း၊ AAPP ကေျပာပါတယ္။ လူအခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ကေတာ့ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္က်တဲ့ အက်ဥ္းသား  ၅၀၀ ခန္႔ေလာက္ပဲရွိေႀကာင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့တာေၾကာင့္ အခုဆုိ၇င္ ၂၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ပဲက်န္ေၾကာင္း သံုးသပ္ထားပါတယ္။ မၾကာခင္မွာပဲ  အက်ဥ္းသားေတြ ျပန္လႊတ္ေပးဖုိ႔ ရွိတယ္လို႔ မီးရထား၀န္ႀကီးဦးေအာင္မင္းကလည္း တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခ်ိန္မွာ ေျပာထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။